Page 10 - Yidishe Tzeit - אידישע צייט
P. 10
:Ȳ´Æ³ É´»¸³Æ
ĕď ĤČĠ ĔĘĞĔĥĞĎđĢ ĤĞĔČĥ Ę"ĥČ ĤĞĤĞďĜđĒČč :ęĕĚēĤ ĦĞĥ ĦČĒĐ ĐĞĥĐ ČĐĦ
ěĔĕĕģėĕĘĚĞđđģČč ĞĘČ ĔĕĚ ĦđĕĜģďĢ ęĕĥĜ
ĖČđđ ĔĕĕĢĤČĕ ĞĢĜČĎ ĕď ĖĥĚč "đĤĠă Č ĞĢĤđģ" ĤČĠ ĤĞĔČĥ ĤĞĘĞĕĢĞĠă ĝ
ĦčđĔĘ ĘđďĎĐ ď"ĚĐĕč ěčĞĜ ĔĘĞĔĥĞĎđĢ
Á»»¸ ¿»»ÉÀ ÁÄÂÄÉ ·È Ì·»ÂÉµÈ ¿»Ë »µ Ê²Æ º»»¶Â´Ä¾Ä´ ľĻÈÄĔÃ
»µ Ê²Æ ,º·Â»À ´»È²··È ĵĻ ,»»ÊÄÉij ¸»·¶-ºÃ²´ ¿»»³ "¶¾¹ Ì·ÈÀ" ĞďĜĒĕĕĤ ĤĞĔĜĒĕđĔ ĕď
²Ë»µÉ ²¾·¾»¶µ ²À·» ¿Èij Ä"»¸ ľ'»ÄË» »³Ê É"¶Ê¶ Â"ľ ²¾·¾»¶ Ì·µ·ÄÃ
ÊÄÀ »·· ÁĔ²½·È»»Ê² Á½·¸ ò·· Áµ»² ,Ê·³»È ¿ÄÂ·Æ ´Â²¾Ê²Æ Á'Æ»·² º¾ÄºËÄ´·È
:ĐĤĐĔ ĦđĠĝđĦ ĘčģĘ Ä¾»»·· ÄÈÊ·É ² Å»·² ÁʲĔ˷Ȳ ¼»¸ ¸»·¾³ Á½·¸ Á·² ,'ɶ Ì·À·ÉÀ »»³ Á½·¸²³
ġđĜČč ěĕČ ěĕĕĔĥ ěĘĞđđ ĦđČđđģĚ ĞĚĞĤČđđ 2 Ľ»¾ºÄ Á·Æ ¾À»Êµ ² ÁĔ²½ ÁÄÂÄÉ ·È ÁºÄ³ º»À º´»»¾Ä´Ã»·² Á»»¸ ºÄ·· Êĺ²Ë
ĖČđđ ĞĢĜČĎ ĕď ĖĥĚč ěďĕČ ĤĞĔĜĒĕđĔ ĕď ěđĠ ¿»Ë·µÉ¶ Ì·À·ÉÀ Å»·² ´Ä·· Á»² Êĺ»»·· ÁÊ²Æ Á·² ¶ÄË
¼ËÀ³ Ƿ²³ Á»² Á»»ºË Á¾Ä·· Ì·²··ÉÀ Ä´»µ'ʵ·¶À ÄÀÄʲ·· Ľ»¾ÊĶ 2 º¾ÄºËÄ´·È ºÊÄ·· ¼·Ê³½Ê·µ Á·² û··ÊÄà ÊÄ´»¾²ÀºËÊÄ •
²Ë»µÉ ²¾·¾»¶ Êĵ Á·Æ ¼²·· ÄȲ´ ² Ìľ ÌÄÀ ľ² • Ê·³»È¶ ̳·º¾ ¾²ÈĔ² Á·Æ »»ÊÆ ¼»¾ÈÂÄ´
Ê·³»È Áº»»Ê³ ¿Äµ ÁÊ»µ²À²É² ·È º¾ÄºËÄ´·È ÃÊÄ·²Ë ÊÄ´»¾µÂÄÈ :ęĕĚēĤ ĦĞĥ ĦČĒĐ ĐĞĥĐ ČĐĦ
Á»»¸ Á¾Ä·· ,Ì·½ÊºÈ¶ ľ² Á·² Å»»¸ ,ÊĽ·ºÂ²¶ ÄË»ÊÆ ,ÁÊĶĴ·È ľ² "ĤĕĔĝĞĤĞģ'ď ĘđďĎĐ ď"ĚĐĕč" ĤĞĕĕĜ-ĘĎČĠă ĥ
¿ÄÂÊ²Æ ÁºÃij Á'Æ»·² º¾ÄºËÄ´·È "ĤĞĔĜĞĢ ęĕĜĕĜĚ" ĤĞĎĕĔėĞĚ ĝĘČ ěĎĕĠĤČĠ ĔĞđđ
:ĘČĤĥĕĚ ĦēČ ĥĠĜ ĘĕĢĚĐ Ęė !ĦĞĘ ĦĞĚ ěĢĜČĎ Č ,ĐĞĥ 24
ěđĠ ĎĜđďĜĕĤĎ ĔĕĚ ĖđĤčėĤđď ĞėĕĘĚČĜĝĕđČ ¼Ä¾³»ºË Ä´»À·Ê² Á·² ¿»µ» ̳¹Ê ¾½»¶ ÊĺĻ·³Ä´ »»Â ¼»¾ÊĶ
ĒĕđĐ ĔĝČĎ ě'ėĤđď "ĤĕĔĝĞĤĞģ'ď ĐĘĢĐ ĐĤčē" ¾²ÊË» Ì·³³Ê »µ ̳·º¾ ÊÄ´»»¸ ¿Äµ ÄµÂ·Ê ¿»Â»ÂÀ Á¾ÄºË·È Á¾Ä··
'ģĐ ěđĕĢĐ ĕďģđĠ ĦđččĤ ĦčđĔĘ ¿·»¶ ̷ȹ µÄ º·Â»À 20 ĵĻ º´¾²ÆÄ´½²Â ,Á»É»Ì·½ Á·Ë²Ê Á»ÂÀ — ̻ʹË
ĺʻɻºÃ»Æ²Ã ľ² º»À Dz¾Ĕ Á'Æ»·² "ò¾·³À²" ĺ²ºËĴû·² ¾·Æ ½"¶²È ÁÀ¸ Á'¸»³ º·Â»À 15 ĵĻ ,̷ȹ Á·Æ Á³»·¶Ä´Â² — ¶¹ÂÀ
²·³Ì ²¾Ë ¶ÊÈ ¾½ ¾Ä º»»Ê´ Á»»ºË ºÄ·· ÁÊĶĴ·È
ʹ˶ Ì·¾Ä Á'¸»³ º½²Â ÄȲ´² ³»ÊÄÀ ÁÀ¸ ¿ÄÂ·Æ — ³»ÊÄÀ
Á·² Éʲ» ·»Â Á·Æ Á¾²Â²»ÃÄƲÊĔ ".»º.¿Ä.»²" Á·² Êĵ»¾´º»À-¶¾È¶ ĺ³²´²³ •
´²º Á»² ¶ÄË 24 ÁÊ»´²ÄÊ ·È º»»Ê´ Á»»ºË Á¾Ä·· ¾²ÊË» Çʲ ¼Êµ¾ ¶µ»È ,̷·¸À ,ÊÄÉ·È ,»»º ,¼¾»À ,Ä··²É — Á·¸Ê¾ ²¾· ij·Ë¾
ÁÊĶĴ·È ľ² º»À Dz¾Ĕ Á'Æ»·² ÁÄ»ÆÄ´ ¼»¸ ¶"»² ºÄ·· ʲºÉ²µ Êĺ»ÂÄ´ ² • !Ìľ ÌÄÀ ÁȲ´ ² ,¶ÄË 24 ¼ËÀ³ º¾ÄºËÄ´·È Á»»¸ ºÄ··
Ê·³»È¶ ̳·º¾ ĻȲ·º»Ã Ľ¾Ä·· »»Ã Á»² ÁƾĶ·Èû·Ê²
,µ"À¶»³ Á·Æ ºÂÊ²Æ ,"ÊľÃĺ ʽ»½" ÊľĻÈÄĔà — ̷̷ʳ¹· ¶Ê·Ì »ÊÄ»Ë
:ěđĒĤĘ ČĘđ ĞčđĥĘ !º»»É´»²·Ê ² º»À ÁÄÂÊľ ÁÄÂÄÉ ·È ,˵·É »ÊÆà ÊÈ·² Á² º»À
ěĘĞĔĥđĢ ĔĞđđ "ĤĞĔČĥ ĦđďđĞĝ" ĤĞĎĕĒĕĤ :ĕčĤď ČĘđĘĕĐĘ đĥĜėĦČđ đČĦ
ĎČĔ ěĕČ ĐĞĥ 24 ěĔĕĕĢĘČĚ ĞĚĞĤČđđ ĞĎĕď'ĦđčēĤ
ĤĕĔĝĞĤĞģ ěĕČ "ČĘđĘĕĐ ĦďđĞĝ ĞĘČĤĔĜĞĢ"
»µ û·²½Ê·µ º¾ÄºËÄ´·È ÁÊÄ·· Á¾Ä·· Ì·Ê·³¹ Ê²Æ ²¾·¾»¶ Ì·µ·Äà ÄÊÄÂÄ¾É • ČĘđĘĕĐď ČĚđĕ ęĢĞč ěĤĞđđ ěĔėČĤĞĎĠă Č ĔĞđđ
• º»»Èʲ» Á·Æ Ìľ ÌÄÀ ÄȲ´
ĤĞĔČĥ ěĎĕĒĕĤ ěĕČ
Á·Æ ¼²·· ÄȲ´ »µ ¼ËÀ³ ,¼Êµ¾ ¶µ»È ,û»³Êij»² ,¾²Àº½²Â ,´²º»À ,´²ºË»ÊÆ
´²º Á»² ¶ÄË 24 ,²¾·¾»¶ Êĵ "¸»·¶ ºÃ²´ Ãľ'»ÄË» »³Ê" Á·Æ ºÂʲÆ
»µ" ¸»² ¸»·¶ ºÃ²´ Êĵ ò·· ʲ» Dz´ ² Á·Æ ˵·É¶ ̵·³Ä ´»µÂÈÄ¸Ê²Æ ¾³Ì »·ÈÉ ¾½À ¶ËÄÀ »Ë²· ¿»µ»Ã¹ ¿Ä Ì·¾¶ÉÀ³ ´²º»À 4:00
Á·² ´²º ,ʲ» Dz´² ÁÄƲ ¸»² ò·· "ÄĔ²Ê»»² Á»² ¿»¹Ê·² Ìý¶ ĺô»È»»²
²¾·¾»¶¶ ¾Ä³ »µ½Â· ²"º»¾Ë ¿»Â³Ê· ¿"»Ê·Àµ² ,Á³ʷ ÁÂÊÀ ̷˲ʳ
!¾·½»· »Ì»» Á»Æ½µ ¾½· ,º½²Â
»¾·µ´ »"Ä Ì·Ëʵ· ¿»Ê·Æ»Ã ,Ì·³² »µ³Ä ¾Ë Á̹»Ë³ Ì·ÀÀ·Ê̶ ¾Ë Ì·ÄË
ÁºÃ½Ä¶ ÁÊĽ»¸Ê²Æ ·È ÊÀËÀ¶ ¾Ä º»»ºË "»µ»ÀÌ ¹»´ËÀ" :²¾Æ ˷µ»¹ Ä"»¸ ²¾·¾»¶¶ ¾Ä³ »µ½Â· ²"º»¾Ë ¿»Â³Ê¶
!Ì»»·ÈÀ¶ Á·»È¶ »µÉ·Æ Ì·³³Ê ̳·º¾ ¿»¾½²À¶ Ì·Ê˽ Á»² ºÊ²µÂ²ºÃ
¿»Æò¶ ¿Ä¶ ¾½¾ ¼¾À¶ µ»½ ÁÊÄ·· ºÊ»··ÊÄà ºÄ·· ¶¾·µ´ ¶µ·Äà Ĵ»µ'Ì·³¹Ê ²
! ·¸¸Å Áȸ²¸¯ !·Â»¾Ä Á´» ·Ì·½¸ ,ÁÀ·¸À ˵·É¶ ¾¶É¶ ¾½ —
¶"ÁÈÉ ¸¿¸½È
ĕď ĤČĠ ĔĘĞĔĥĞĎđĢ ĤĞĔČĥ Ę"ĥČ ĤĞĤĞďĜđĒČč :ęĕĚēĤ ĦĞĥ ĦČĒĐ ĐĞĥĐ ČĐĦ
ěĔĕĕģėĕĘĚĞđđģČč ĞĘČ ĔĕĚ ĦđĕĜģďĢ ęĕĥĜ
ĖČđđ ĔĕĕĢĤČĕ ĞĢĜČĎ ĕď ĖĥĚč "đĤĠă Č ĞĢĤđģ" ĤČĠ ĤĞĔČĥ ĤĞĘĞĕĢĞĠă ĝ
ĦčđĔĘ ĘđďĎĐ ď"ĚĐĕč ěčĞĜ ĔĘĞĔĥĞĎđĢ
Á»»¸ ¿»»ÉÀ ÁÄÂÄÉ ·È Ì·»ÂÉµÈ ¿»Ë »µ Ê²Æ º»»¶Â´Ä¾Ä´ ľĻÈÄĔÃ
»µ Ê²Æ ,º·Â»À ´»È²··È ĵĻ ,»»ÊÄÉij ¸»·¶-ºÃ²´ ¿»»³ "¶¾¹ Ì·ÈÀ" ĞďĜĒĕĕĤ ĤĞĔĜĒĕđĔ ĕď
²Ë»µÉ ²¾·¾»¶µ ²À·» ¿Èij Ä"»¸ ľ'»ÄË» »³Ê É"¶Ê¶ Â"ľ ²¾·¾»¶ Ì·µ·ÄÃ
ÊÄÀ »·· ÁĔ²½·È»»Ê² Á½·¸ ò·· Áµ»² ,Ê·³»È ¿ÄÂ·Æ ´Â²¾Ê²Æ Á'Æ»·² º¾ÄºËÄ´·È
:ĐĤĐĔ ĦđĠĝđĦ ĘčģĘ Ä¾»»·· ÄÈÊ·É ² Å»·² ÁʲĔ˷Ȳ ¼»¸ ¸»·¾³ Á½·¸ Á·² ,'ɶ Ì·À·ÉÀ »»³ Á½·¸²³
ġđĜČč ěĕČ ěĕĕĔĥ ěĘĞđđ ĦđČđđģĚ ĞĚĞĤČđđ 2 Ľ»¾ºÄ Á·Æ ¾À»Êµ ² ÁĔ²½ ÁÄÂÄÉ ·È ÁºÄ³ º»À º´»»¾Ä´Ã»·² Á»»¸ ºÄ·· Êĺ²Ë
ĖČđđ ĞĢĜČĎ ĕď ĖĥĚč ěďĕČ ĤĞĔĜĒĕđĔ ĕď ěđĠ ¿»Ë·µÉ¶ Ì·À·ÉÀ Å»·² ´Ä·· Á»² Êĺ»»·· ÁÊ²Æ Á·² ¶ÄË
¼ËÀ³ Ƿ²³ Á»² Á»»ºË Á¾Ä·· Ì·²··ÉÀ Ä´»µ'ʵ·¶À ÄÀÄʲ·· Ľ»¾ÊĶ 2 º¾ÄºËÄ´·È ºÊÄ·· ¼·Ê³½Ê·µ Á·² û··ÊÄà ÊÄ´»¾²ÀºËÊÄ •
²Ë»µÉ ²¾·¾»¶ Êĵ Á·Æ ¼²·· ÄȲ´ ² Ìľ ÌÄÀ ľ² • Ê·³»È¶ ̳·º¾ ¾²ÈĔ² Á·Æ »»ÊÆ ¼»¾ÈÂÄ´
Ê·³»È Áº»»Ê³ ¿Äµ ÁÊ»µ²À²É² ·È º¾ÄºËÄ´·È ÃÊÄ·²Ë ÊÄ´»¾µÂÄÈ :ęĕĚēĤ ĦĞĥ ĦČĒĐ ĐĞĥĐ ČĐĦ
Á»»¸ Á¾Ä·· ,Ì·½ÊºÈ¶ ľ² Á·² Å»»¸ ,ÊĽ·ºÂ²¶ ÄË»ÊÆ ,ÁÊĶĴ·È ľ² "ĤĕĔĝĞĤĞģ'ď ĘđďĎĐ ď"ĚĐĕč" ĤĞĕĕĜ-ĘĎČĠă ĥ
¿ÄÂÊ²Æ ÁºÃij Á'Æ»·² º¾ÄºËÄ´·È "ĤĞĔĜĞĢ ęĕĜĕĜĚ" ĤĞĎĕĔėĞĚ ĝĘČ ěĎĕĠĤČĠ ĔĞđđ
:ĘČĤĥĕĚ ĦēČ ĥĠĜ ĘĕĢĚĐ Ęė !ĦĞĘ ĦĞĚ ěĢĜČĎ Č ,ĐĞĥ 24
ěđĠ ĎĜđďĜĕĤĎ ĔĕĚ ĖđĤčėĤđď ĞėĕĘĚČĜĝĕđČ ¼Ä¾³»ºË Ä´»À·Ê² Á·² ¿»µ» ̳¹Ê ¾½»¶ ÊĺĻ·³Ä´ »»Â ¼»¾ÊĶ
ĒĕđĐ ĔĝČĎ ě'ėĤđď "ĤĕĔĝĞĤĞģ'ď ĐĘĢĐ ĐĤčē" ¾²ÊË» Ì·³³Ê »µ ̳·º¾ ÊÄ´»»¸ ¿Äµ ÄµÂ·Ê ¿»Â»ÂÀ Á¾ÄºË·È Á¾Ä··
'ģĐ ěđĕĢĐ ĕďģđĠ ĦđččĤ ĦčđĔĘ ¿·»¶ ̷ȹ µÄ º·Â»À 20 ĵĻ º´¾²ÆÄ´½²Â ,Á»É»Ì·½ Á·Ë²Ê Á»ÂÀ — ̻ʹË
ĺʻɻºÃ»Æ²Ã ľ² º»À Dz¾Ĕ Á'Æ»·² "ò¾·³À²" ĺ²ºËĴû·² ¾·Æ ½"¶²È ÁÀ¸ Á'¸»³ º·Â»À 15 ĵĻ ,̷ȹ Á·Æ Á³»·¶Ä´Â² — ¶¹ÂÀ
²·³Ì ²¾Ë ¶ÊÈ ¾½ ¾Ä º»»Ê´ Á»»ºË ºÄ·· ÁÊĶĴ·È
ʹ˶ Ì·¾Ä Á'¸»³ º½²Â ÄȲ´² ³»ÊÄÀ ÁÀ¸ ¿ÄÂ·Æ — ³»ÊÄÀ
Á·² Éʲ» ·»Â Á·Æ Á¾²Â²»ÃÄƲÊĔ ".»º.¿Ä.»²" Á·² Êĵ»¾´º»À-¶¾È¶ ĺ³²´²³ •
´²º Á»² ¶ÄË 24 ÁÊ»´²ÄÊ ·È º»»Ê´ Á»»ºË Á¾Ä·· ¾²ÊË» Çʲ ¼Êµ¾ ¶µ»È ,̷·¸À ,ÊÄÉ·È ,»»º ,¼¾»À ,Ä··²É — Á·¸Ê¾ ²¾· ij·Ë¾
ÁÊĶĴ·È ľ² º»À Dz¾Ĕ Á'Æ»·² ÁÄ»ÆÄ´ ¼»¸ ¶"»² ºÄ·· ʲºÉ²µ Êĺ»ÂÄ´ ² • !Ìľ ÌÄÀ ÁȲ´ ² ,¶ÄË 24 ¼ËÀ³ º¾ÄºËÄ´·È Á»»¸ ºÄ··
Ê·³»È¶ ̳·º¾ ĻȲ·º»Ã Ľ¾Ä·· »»Ã Á»² ÁƾĶ·Èû·Ê²
,µ"À¶»³ Á·Æ ºÂÊ²Æ ,"ÊľÃĺ ʽ»½" ÊľĻÈÄĔà — ̷̷ʳ¹· ¶Ê·Ì »ÊÄ»Ë
:ěđĒĤĘ ČĘđ ĞčđĥĘ !º»»É´»²·Ê ² º»À ÁÄÂÊľ ÁÄÂÄÉ ·È ,˵·É »ÊÆà ÊÈ·² Á² º»À
ěĘĞĔĥđĢ ĔĞđđ "ĤĞĔČĥ ĦđďđĞĝ" ĤĞĎĕĒĕĤ :ĕčĤď ČĘđĘĕĐĘ đĥĜėĦČđ đČĦ
ĎČĔ ěĕČ ĐĞĥ 24 ěĔĕĕĢĘČĚ ĞĚĞĤČđđ ĞĎĕď'ĦđčēĤ
ĤĕĔĝĞĤĞģ ěĕČ "ČĘđĘĕĐ ĦďđĞĝ ĞĘČĤĔĜĞĢ"
»µ û·²½Ê·µ º¾ÄºËÄ´·È ÁÊÄ·· Á¾Ä·· Ì·Ê·³¹ Ê²Æ ²¾·¾»¶ Ì·µ·Äà ÄÊÄÂÄ¾É • ČĘđĘĕĐď ČĚđĕ ęĢĞč ěĤĞđđ ěĔėČĤĞĎĠă Č ĔĞđđ
• º»»Èʲ» Á·Æ Ìľ ÌÄÀ ÄȲ´
ĤĞĔČĥ ěĎĕĒĕĤ ěĕČ
Á·Æ ¼²·· ÄȲ´ »µ ¼ËÀ³ ,¼Êµ¾ ¶µ»È ,û»³Êij»² ,¾²Àº½²Â ,´²º»À ,´²ºË»ÊÆ
´²º Á»² ¶ÄË 24 ,²¾·¾»¶ Êĵ "¸»·¶ ºÃ²´ Ãľ'»ÄË» »³Ê" Á·Æ ºÂʲÆ
»µ" ¸»² ¸»·¶ ºÃ²´ Êĵ ò·· ʲ» Dz´ ² Á·Æ ˵·É¶ ̵·³Ä ´»µÂÈÄ¸Ê²Æ ¾³Ì »·ÈÉ ¾½À ¶ËÄÀ »Ë²· ¿»µ»Ã¹ ¿Ä Ì·¾¶ÉÀ³ ´²º»À 4:00
Á·² ´²º ,ʲ» Dz´² ÁÄƲ ¸»² ò·· "ÄĔ²Ê»»² Á»² ¿»¹Ê·² Ìý¶ ĺô»È»»²
²¾·¾»¶¶ ¾Ä³ »µ½Â· ²"º»¾Ë ¿»Â³Ê· ¿"»Ê·Àµ² ,Á³ʷ ÁÂÊÀ ̷˲ʳ
!¾·½»· »Ì»» Á»Æ½µ ¾½· ,º½²Â
»¾·µ´ »"Ä Ì·Ëʵ· ¿»Ê·Æ»Ã ,Ì·³² »µ³Ä ¾Ë Á̹»Ë³ Ì·ÀÀ·Ê̶ ¾Ë Ì·ÄË
ÁºÃ½Ä¶ ÁÊĽ»¸Ê²Æ ·È ÊÀËÀ¶ ¾Ä º»»ºË "»µ»ÀÌ ¹»´ËÀ" :²¾Æ ˷µ»¹ Ä"»¸ ²¾·¾»¶¶ ¾Ä³ »µ½Â· ²"º»¾Ë ¿»Â³Ê¶
!Ì»»·ÈÀ¶ Á·»È¶ »µÉ·Æ Ì·³³Ê ̳·º¾ ¿»¾½²À¶ Ì·Ê˽ Á»² ºÊ²µÂ²ºÃ
¿»Æò¶ ¿Ä¶ ¾½¾ ¼¾À¶ µ»½ ÁÊÄ·· ºÊ»··ÊÄà ºÄ·· ¶¾·µ´ ¶µ·Äà Ĵ»µ'Ì·³¹Ê ²
! ·¸¸Å Áȸ²¸¯ !·Â»¾Ä Á´» ·Ì·½¸ ,ÁÀ·¸À ˵·É¶ ¾¶É¶ ¾½ —
¶"ÁÈÉ ¸¿¸½È
