Page 3 - Yidishe Tzeit - אידישע צייט
P. 3
hwd_ nk wpmd n` hqwy_d h`u
»±Ç»
É»°Æ
³Ç´É³
ÀÁ´½È ÇÁ´´¸·¯½Ç¯Ã¿¸¯ ǯ±
ÇÁ²¸Ç° Á·¿¯Æ¯° ¸² ·¸½
,¯"·¸»È ·Á½¯À ¾Ç³¯ 'Ç ±"³Ç³
³Ç´°² ÉÇ¸È Ç´· ¾´º½ ²À¸¸½
¯"·¸»È ·Á½¯À ÂÀ´¸ 'Ç ±"³Ç³
"Dz³´ µ´Á" ¾´º½ ¸È¯Ç ¹Ç´Á
¾Á¿ÁÆ ´Å Ȳ´Æ³ ɲ´°Á ¸² ÇÁ°¸¯ ¼¸Á»Æ³ ¸Ç´¶¯½ ¸´¯ ¾Á»Æ¸´´ Áº»Á´´
,³Ç´°² ÉÇ¸È "Ç´·" Á·½¸Ç¯° ·»Á´´ ¸² »¯Çȸ »»º ǯà ¾»Á·ÈÇÁ³¯
"Dz³´ µ´Á" ¾´º½ ¼Á¿¸¯ ,ÂÀ´¸ 'Ç ¾´Ã ·Á°Ç¯ ¸² ÇÁ°¸¯ ÇÁ²¿´µ¯° ¾´¯
Á·Æ Á·² ,ʳĶ Ê·µ ¿ÄÂ·Æ ¿»É÷ƶ »¾·µ´ ² »·· ¼²¸ ²¸² ÁÄ··Ä´ ºË»Â ¾¾½³ ".º´ÂÄʳĴ ¼»À º²¶ ò·· Á»»ºËÊ²Æ ·È"
ÁĸĴ ºÊ²µ Á·² Ê·º ÊÄ»»¸ º´²Ê³Ä´ »»¸ ,ÁÄ··Ä´ ºË»Âʲ´ ¸»²'à ,Êĺ·»ÆÀ²É ¿»² ¸»² òµ ¸² º¾»»ÈÊĵ Áʶ² 'Ê ¿Äµ Á»² Á¸²¾·È»»Ê² ¼»¸ º´ÂÄʳĴ
.Á³»ÊËÄ´Êij»² òµ Á·² ,Ì·ÊĶ ÄÊÄ»»¸ ÁÄÂÄÉ ·È É·¹Ê ʳµ ²¸² ÁÄ··Ä´ ¸»²'à »µ Á·Æ ¸»² ò·· ÊÆÃ" ,·ËƳ ÁĴ²´Ä´ Á·Æ ºÄ³Ê² ÁºÊ»È»¾ÆÀ²É Á·² ÁÊÄ··Ë
Á·Æ Ì·ÊĶ ÁÄÀ·ÂÄ´À²¸·È Á²µ ³²¶ ¼»² ¸² ,ºÉľƺ² ÊÄ ".¼²¸ ²¸² ÁÊ»Æû·² ÁÄÀ ¾²¸ ¾²ÊË» ¾¾½ »»³ µ·Ã»¶ »ÊÆà 'Ê º³»»¶ "Ê·º ¿Ä»»Â ¿Äµ Á³Ä´Ã»·Ê²
»·¾¶ º³Ë ¾Ä³ Á·²´¶ Á·Æ Ê·º¶ »ÊÆà »µ ¸»·¾³ ÁÄ··Ä´ Á²¾Æ ÊÄ»»¸ Á²µ ¸»² ÌÀ²³ ³²¶ Á²µ ,ÁÄÂÊľ ´»ÊĶĴ ÁÄÂÄÉ ºË»Â Ä»»À ľ² ¼ËÀ³" ,ÃÄ·ÀË »µ Á² Áʶ²
ÊÄÆÊ·µÃ²ʳ Ê»²À »³Ê Á·²´¶ ,¾"ȸ º²¶'À ò·· Ê·º ¿Äµ ÁɷʵÊij»² ·È ² Á·º Åʲµ ¼»² ¸² ÁÄ··Ä´ º»¾¹À ¼»² Á·² Ê·º ÁÄÂÊľ ´Ä¾Æ ¼»² ÁÄ·· Áʲ»
È"µ»³¶ ʳ¹· ¿Ë³ ¶ÂÉ Ã"¹Àij ¾"ȸ Ê·º ¿ÄÂ·Æ Áº»»¸ »µ »»³ Á»² ,ºÈ·ÂÄ´ Á²µ Ë»ºÉ²Æ ¿»² º²¶ òµ ."¶ËÄÀ¾ ¶¾·ÄÆ ,ÁÄÀ·ÉĴ² ÊÄ··Ë ÊÄ»»¸ òµ ¸»² Ä"·Ë
¶ËÀ »³Ê Á·²´¶ ,Ì»µÊ¹¶ ¶µÄ òµ Á·² ,Ì·ÊĶ Á·² Ì·¶´¶ »µ Á³Ä¾É·È ¿Äµ ÁÄÀÄÂÊĺ·² ·È º´ÂÄʳĴ ÁµÄ» Á»² ¿»Ì·Äº º»À ¾»Æ ÁÄ··Ä´ ¸»²'Ã
ʳ¹ ,¶ËÀ »Ê³µ ¾Ä³ ¾"ȸ ¿²ºËʳ¾¶ .ÁľÆÀĸÉÄ Ê帻·º Á»² ÁÄ»Æ²É »·¸² ,ºÄ³Ê² ÄÊÄ··Ë Áº¾Ä¸ Á·² ÁʻȻ¾ÆÀ²É ʲ´ º²¶ ò·· ,Êĵ·¸²³ ¾É»ºË
¿Â·³ ¶¹ÀË »³Ê Á·²´¶ ,¹"¶µÄ È"µ»³¶ ¸»² Á²µ ¸»³" ,Ê·º ¿Äµ ÁɷʵÊij»² Á·² ÁÄÂÄÉ Á·² ÁÄÂÊľ òµ ºÊÄ··ËʲÆ
ÌÊ¸Ä Ì·½Ë µ"³² ¾"ȸ ´Êijµ¾²·· É´ÈÆ É´»¶É³ »º òµ ¸² ¾¾½³ Á¾²ÆĴ»»² ºË»Â ¿Ä»»É Á·² ,ºËÆ Ä´»º½»Ê »µ Á»»ºËʲÆ
¿¶Ê³² »³Ê Á·²´¶ ²"º¹¾³» Á·² ,¶Ê·Ì "Á¸»»··²³ ¾¾½³ ÁÄÉ'À ò·· ¼²¸ ² ¸»² ÁÊÄ·· ò·· ¿»Â·Ë²Ê »µ Êĵ·¸²³
Á·² ,È"µ»³¶ ʳ¹ ²"º»¾Ë Á²À¾·² ɹȻ ,Á³»·¶Ä´Â² ¼»² ³²¶ ºÄ³Ê² »µ" ºË»Â º²¶ ,Å÷» Ì»³ ¿Ä»² ºÂ²ÀÊĵ
,Ì·²Ê·¶ »Ê·À Á·² ¿»À½¹ »µ»À¾Ì ¼²Â Ì·ÊĶ Á·² Ì·¶´¶ ÁľÀ²¸ ¼Ê·µ º·ËÆ .Å÷» 'Ê Êĵ·Ê³ Á»»¸ º´²¸ º²¶'À Á·² ,Ì·À·ÉÀ »²ÊÀ Á»»É º²¶Ä´
Á·»Ä³ ºÉ·ÉÄ´Êij»² Ãľ² ³²¶ ¼»² Á·² 'Ê º¾»»ÈÊĵ "Å÷» Ì»³ Á·² Ê·º ÁÆ»·² ÁµÂĺËÀ·² »µ ºÊĵ¾»Ë Áʶ² 'Ê »ÊÆà ÄȲ´ Á½·¸½Ê·µ ºÆʲµÄ´
Á·² Ì·ÊĶ ľ² Á³»ÊËĴƲʲ Á·² ,³Ê »µ ·È ÁµÂ²··Ä´ ¼»¸ ³²¶ ¼»²" ,Áʶ² ²¸² Ê²Æ Áʲ» ÄÂÄ» Á»² ̾·½» »µ Á·² ºÊÄ·· òµ ·²·· ÁÄ»ÆÄ´ ·È ¿»Â·Ë²Ê¶
¼²Â ¸»² Áʲ» ÄÂÄ» Á»²" ,ºÄ³Ê² ºÊ²Ã
! ·¸¸Å Áȸ²¸¯
·"ÁÈÉ Ç°²½°
»±Ç»
É»°Æ
³Ç´É³
ÀÁ´½È ÇÁ´´¸·¯½Ç¯Ã¿¸¯ ǯ±
ÇÁ²¸Ç° Á·¿¯Æ¯° ¸² ·¸½
,¯"·¸»È ·Á½¯À ¾Ç³¯ 'Ç ±"³Ç³
³Ç´°² ÉÇ¸È Ç´· ¾´º½ ²À¸¸½
¯"·¸»È ·Á½¯À ÂÀ´¸ 'Ç ±"³Ç³
"Dz³´ µ´Á" ¾´º½ ¸È¯Ç ¹Ç´Á
¾Á¿ÁÆ ´Å Ȳ´Æ³ ɲ´°Á ¸² ÇÁ°¸¯ ¼¸Á»Æ³ ¸Ç´¶¯½ ¸´¯ ¾Á»Æ¸´´ Áº»Á´´
,³Ç´°² ÉÇ¸È "Ç´·" Á·½¸Ç¯° ·»Á´´ ¸² »¯Çȸ »»º ǯà ¾»Á·ÈÇÁ³¯
"Dz³´ µ´Á" ¾´º½ ¼Á¿¸¯ ,ÂÀ´¸ 'Ç ¾´Ã ·Á°Ç¯ ¸² ÇÁ°¸¯ ÇÁ²¿´µ¯° ¾´¯
Á·Æ Á·² ,ʳĶ Ê·µ ¿ÄÂ·Æ ¿»É÷ƶ »¾·µ´ ² »·· ¼²¸ ²¸² ÁÄ··Ä´ ºË»Â ¾¾½³ ".º´ÂÄʳĴ ¼»À º²¶ ò·· Á»»ºËÊ²Æ ·È"
ÁĸĴ ºÊ²µ Á·² Ê·º ÊÄ»»¸ º´²Ê³Ä´ »»¸ ,ÁÄ··Ä´ ºË»Âʲ´ ¸»²'à ,Êĺ·»ÆÀ²É ¿»² ¸»² òµ ¸² º¾»»ÈÊĵ Áʶ² 'Ê ¿Äµ Á»² Á¸²¾·È»»Ê² ¼»¸ º´ÂÄʳĴ
.Á³»ÊËÄ´Êij»² òµ Á·² ,Ì·ÊĶ ÄÊÄ»»¸ ÁÄÂÄÉ ·È É·¹Ê ʳµ ²¸² ÁÄ··Ä´ ¸»²'à »µ Á·Æ ¸»² ò·· ÊÆÃ" ,·ËƳ ÁĴ²´Ä´ Á·Æ ºÄ³Ê² ÁºÊ»È»¾ÆÀ²É Á·² ÁÊÄ··Ë
Á·Æ Ì·ÊĶ ÁÄÀ·ÂÄ´À²¸·È Á²µ ³²¶ ¼»² ¸² ,ºÉľƺ² ÊÄ ".¼²¸ ²¸² ÁÊ»Æû·² ÁÄÀ ¾²¸ ¾²ÊË» ¾¾½ »»³ µ·Ã»¶ »ÊÆà 'Ê º³»»¶ "Ê·º ¿Ä»»Â ¿Äµ Á³Ä´Ã»·Ê²
»·¾¶ º³Ë ¾Ä³ Á·²´¶ Á·Æ Ê·º¶ »ÊÆà »µ ¸»·¾³ ÁÄ··Ä´ Á²¾Æ ÊÄ»»¸ Á²µ ¸»² ÌÀ²³ ³²¶ Á²µ ,ÁÄÂÊľ ´»ÊĶĴ ÁÄÂÄÉ ºË»Â Ä»»À ľ² ¼ËÀ³" ,ÃÄ·ÀË »µ Á² Áʶ²
ÊÄÆÊ·µÃ²ʳ Ê»²À »³Ê Á·²´¶ ,¾"ȸ º²¶'À ò·· Ê·º ¿Äµ ÁɷʵÊij»² ·È ² Á·º Åʲµ ¼»² ¸² ÁÄ··Ä´ º»¾¹À ¼»² Á·² Ê·º ÁÄÂÊľ ´Ä¾Æ ¼»² ÁÄ·· Áʲ»
È"µ»³¶ ʳ¹· ¿Ë³ ¶ÂÉ Ã"¹Àij ¾"ȸ Ê·º ¿ÄÂ·Æ Áº»»¸ »µ »»³ Á»² ,ºÈ·ÂÄ´ Á²µ Ë»ºÉ²Æ ¿»² º²¶ òµ ."¶ËÄÀ¾ ¶¾·ÄÆ ,ÁÄÀ·ÉĴ² ÊÄ··Ë ÊÄ»»¸ òµ ¸»² Ä"·Ë
¶ËÀ »³Ê Á·²´¶ ,Ì»µÊ¹¶ ¶µÄ òµ Á·² ,Ì·ÊĶ Á·² Ì·¶´¶ »µ Á³Ä¾É·È ¿Äµ ÁÄÀÄÂÊĺ·² ·È º´ÂÄʳĴ ÁµÄ» Á»² ¿»Ì·Äº º»À ¾»Æ ÁÄ··Ä´ ¸»²'Ã
ʳ¹ ,¶ËÀ »Ê³µ ¾Ä³ ¾"ȸ ¿²ºËʳ¾¶ .ÁľÆÀĸÉÄ Ê帻·º Á»² ÁÄ»Æ²É »·¸² ,ºÄ³Ê² ÄÊÄ··Ë Áº¾Ä¸ Á·² ÁʻȻ¾ÆÀ²É ʲ´ º²¶ ò·· ,Êĵ·¸²³ ¾É»ºË
¿Â·³ ¶¹ÀË »³Ê Á·²´¶ ,¹"¶µÄ È"µ»³¶ ¸»² Á²µ ¸»³" ,Ê·º ¿Äµ ÁɷʵÊij»² Á·² ÁÄÂÄÉ Á·² ÁÄÂÊľ òµ ºÊÄ··ËʲÆ
ÌÊ¸Ä Ì·½Ë µ"³² ¾"ȸ ´Êijµ¾²·· É´ÈÆ É´»¶É³ »º òµ ¸² ¾¾½³ Á¾²ÆĴ»»² ºË»Â ¿Ä»»É Á·² ,ºËÆ Ä´»º½»Ê »µ Á»»ºËʲÆ
¿¶Ê³² »³Ê Á·²´¶ ²"º¹¾³» Á·² ,¶Ê·Ì "Á¸»»··²³ ¾¾½³ ÁÄÉ'À ò·· ¼²¸ ² ¸»² ÁÊÄ·· ò·· ¿»Â·Ë²Ê »µ Êĵ·¸²³
Á·² ,È"µ»³¶ ʳ¹ ²"º»¾Ë Á²À¾·² ɹȻ ,Á³»·¶Ä´Â² ¼»² ³²¶ ºÄ³Ê² »µ" ºË»Â º²¶ ,Å÷» Ì»³ ¿Ä»² ºÂ²ÀÊĵ
,Ì·²Ê·¶ »Ê·À Á·² ¿»À½¹ »µ»À¾Ì ¼²Â Ì·ÊĶ Á·² Ì·¶´¶ ÁľÀ²¸ ¼Ê·µ º·ËÆ .Å÷» 'Ê Êĵ·Ê³ Á»»¸ º´²¸ º²¶'À Á·² ,Ì·À·ÉÀ »²ÊÀ Á»»É º²¶Ä´
Á·»Ä³ ºÉ·ÉÄ´Êij»² Ãľ² ³²¶ ¼»² Á·² 'Ê º¾»»ÈÊĵ "Å÷» Ì»³ Á·² Ê·º ÁÆ»·² ÁµÂĺËÀ·² »µ ºÊĵ¾»Ë Áʶ² 'Ê »ÊÆà ÄȲ´ Á½·¸½Ê·µ ºÆʲµÄ´
Á·² Ì·ÊĶ ľ² Á³»ÊËĴƲʲ Á·² ,³Ê »µ ·È ÁµÂ²··Ä´ ¼»¸ ³²¶ ¼»²" ,Áʶ² ²¸² Ê²Æ Áʲ» ÄÂÄ» Á»² ̾·½» »µ Á·² ºÊÄ·· òµ ·²·· ÁÄ»ÆÄ´ ·È ¿»Â·Ë²Ê¶
¼²Â ¸»² Áʲ» ÄÂÄ» Á»²" ,ºÄ³Ê² ºÊ²Ã
! ·¸¸Å Áȸ²¸¯
·"ÁÈÉ Ç°²½°
