Page 36 - Yidishe Tzeit - אידישע צייט

:Ȳ´Æ³ É´»¸³Æ
hxmud |vfmg
~i}f|~h mme ,pd|}m m|idri mpigf
sdmpmr 3 |vem|d nmptvj|v? s|mx ,}gi{ ~ikmp}e
~irikh m|ri} ppio n|ig md mmtv hee| |dx |vpdg
wqw_a wqb wq`h_ nds lhjmdy wqgoehdg w_s ydjw` qahuw_c nqvoqx _ghkx lhkxdwh b`_a nwm vj lx_w`d yhbwfc cbqc tb`c hw`f no`wd nowm
!µ·³½ ¼Êµ ÁºÃÂÄË Á'º»À —²¹ÃĔµ ²¹Àɗ Áº¾²¶Êĵ ,É"¶Ê² »»ÂÄ 10,776 ,Ì·¹ÆËÀ ¶³³Ê ² ÊĽĶ :»»¡¬¹ ù—»¡Àž°µ«³˜ ù°¾ ÊÀžã²°· ,¶ µ¯Ë°˜ ¶ž ¹Àž È«½˜ ¶—°³°³«Ê
Á·»³² Á»À»¾ Á»»ºË·È·È ,¿¾·Ä ̷ķʸ ̷ɳ·¹
»·¸² ÁÄÂĸ Ľ¾Ä·· É"¶Ê² »»ÂÄ Ä'³·Ë¹ »µ Á·Æ
,¾¾·½ ¿ÄÂ·Æ ÄÈ»ºË »µ Å»·² Á¸»··Ä´Â² ÉʲºË
Á»»¸ ·È ÉÃ·Ä ,Ì·¹·ÂÀ »À ¾Ä ÁÈ»¸ ÁÄÂÄÉ ·È
.¶Ê¶º³· ¶Ë·µÉ³ ¶Ê·Ì³
Ì·À·¹¶ »ÊÀ·Ë ¾¾·½ º²¶ ,¶ÌÄ µÄ· ¸²À
,Ì·¾·ÄÆ »µ º¾ÄºËÄ´Ĕ² ºË»Â —¾²À»»É—
!!!º¾Ä´ ÁÉ»Ë ºÊĶĴƻ·² ºË»Â ¾²À»»É
ºÂĽÄÊĴ»»Ê² ,¿»ÂÀ¸ ĺÃÊÄ··Ë »µ Á»²
º¾Ä·· »»··È »µ Á·Æ Ì·Æ·ÉÌ ÄÊÄ··Ë »»··È »µ
Á·Æ ÁÄ··Ä´ Ì·À·¹¶ »ÊÀ·Ë ¾¾·½ ¸»² ,Ì·À¹¾À
Ä´»µ'¾"·¹ Å»·² ºÊ»¸²³ Ì·µÃ·À ĺô»È»»² »µ
º»À ºÈÄ¸Ä´Ê²Æ Êĺ»»·· º²¶ ò·· ,ÄÈ»ºË
»ÊÀ·Ë ¾¾·½ º²¶ µÂ»È² Á·² ,ËÀÀ ËÆ ÌÊ»ÃÀ
²¸² Á»² ·¾»Æ² ,Á¸»··²³ ¾²À²Êĵ»·· Ì·À·¹¶
ºÉÂĵĴ ò·· ʲ»-ÊĴ·¶ ÁÊÄ··Ë-˻ʲºÃ»¶
,ĻʲºÃ»¶ Êĵ Á»² ¶ÌÀ´·µ½ ºË»Â ºÄÀ½ ¼»¸
¿»À·½Ã Ľ¾Ä¸² ºÉ»ËĴû·Ê² º²¶íÀ ¸²
¶—³ Á·² ,¶Ë·µÉ¶ ·Â»Èʲ Á»»É ¿»Ê»µ²
Ì·ËÆ Ê帻·º ÊÄ´»¾µÂÄÈ Áº½²ÊÄ´Æ»·²
² þ² ,¹ÃĔ ³·º ¿·» ÁíÆ»·² ¶Ë·µÉ¶ ·Â»Èʲ³
ÊÄÂĵ¾²´ Êĵ Á»² ¼ËÀ¶ ÊĺÉÄÊ»µ
!·Â»Ì·³Ê· ·Â»Ì·³² Á·Æ º»»É ÊÄ´»µí¶Ê·ÃÀ ,¶Ê·ÃÀ¶ ̽ËÀ¶ Á·Æ ʲ» ² ¼²Â ºÂĽ»»ÈÄ´Ĕ²
wqoq`hdcqa :xbdvc ydfhkx`
no`wd nowm ydx_w` cvdkfc bmqm
_ghkx k_wxh hkdba
¸»² ¶É·¾¹ Á¸»Ê ²¸² Áº¾²¶Ĕ² ¿·È
² Å»·² Áº¾²¶·ÈĔ² òµ Áʲ··Ä´ Áò¾Ë²³
»ÊË »µ Á³ʷ ÁÂÊÀ ̷˲ʳ ,¿ÄÂÊ²Æ Áû·Ê´
,²—º»¾Ë Ì»µÊ¹¶ ¶µÄ¶ Ǘµ³¶ »Ê³¹ ¶Ê·Ì¶
.¶É·¾¹ »µ Áʻƽʷµ² ËÀÀ ¾Ä·Æ³ Á¾²¸ Ľ¾Ä··
¸»² —˵·É¶ Ì·¹»¾Ë³— ¾·µ´¶ µÀÄÀ Êĵ
.˴ʶ ÊÄ´»µí²Ê·À ² º»À Áʲ··Ä´ Áº¾²¶Ä´Ĕ²
º²¶íÀ ;Ì·Ëʵ ÄÀÄʲ·· ºÊĶĴ º²¶íÀ
Á·² ;¿»²³´· ¿»½À·Ì »µ Ê²Æ ÁÄ··Ä´ ¾¾ĔÌÀ
:¯«ž ´ ¡°· ´¶£œ ,¯«ž » ¡°· ´¶£œ ,Ű®Á¯ ¸«° ¯Ã°Å¯ Ŷ·¹¹ ,¯¶ · ¹˜ ¹Ÿ£ ¯Ÿ µ ·˜ ,¡°· °£ ù˜ «¡´ °´Â ´®£œ ÁŸ
c`axo cvdkf hb gjhkaqmwqb n`_c p_dd gkqdd
·È Ì·¹·½ ľ² º»À ÁÆʲ··Ä´Â»»Ê² ¼»¸ Á³²¶ »µ º½»¾´ÄÀÊÄ Á³²¶ Ľ¾Ä·· ,¿»²³´· ¿»ÂÉÃÄ·
»µ ¶³·º¾ ·Ê½¸» ¿Ê³· .Ì·¾·ÄĔ »µ ÁÉʲºËÊ²Æ .¶É·¾¹
»ÊÀ·Ë ¾¾·½ Á·Æ —˵·É »²³´— Ä»»ÊºÄ´ ľ²
»µ ,—¿»µ·Àė »µ ¼²µ ÁÄÂĸ »»¸ ò·· ,Ì·À·¹¶ ,Êľ²µ Á²»¾»À 3 .º·ËĔ ºË»Â ¼²µ ¸»² òµ
¶ÉµÈ¶· ¶Ê·Ì¶ ̽¾ÀÀ »µ ò·· Å»·² ,Á¾»·¸ Ê·¶º ³¶¸ ,º¾Ä´ ´»¾»»¶ ,º¾Ä´ Á»»Ê
Êij»² º´ÂÄʺËĴ² ľ² ¼»¸ Á³²¶ »»¸ ,º»»ºË ÊÄ´»¾µÂÄÈ Á·Æ ¶º·ÊĔ¾ ¶º·ÊĔ º¾ÄºËÄ´Æ»·Â·È
,ÃÄÉË·Ĕ ÁÄÀ·ÂÄ´Æ»·Â·È º²¶íÀ .Ì·¹·½ »µ Áû»Ê Ľ¾Ä·· ,¶¾·´¶ Ì·Èʲ³ Áµ»² Ê帻·º
¿»³»µÂ ·È ÁÆ·ÊÄ´ º²¶íÀ ,º¾Ä´ ¼²Â ¿·Ê² ¸»²íÀ Ľ»¾Êĵ»Ê³ º»À Êij»Ê² òµ ÁÉ»Ë Á·² ¼»¸ Á·Æ
ÁÆ²Ë ·È ¼»¾´ÄÀ ò·· ʲ Ãľ² Á·ºÄ´ Á·² Á·² Êĵ»Ê³ ÄÀÄʲ ÄÊÄ»»¸ ·È Á¾»ÆÄ´ Ä´»Èʲ¶
Êij»² ¾ºÃÄÉ Á´»º»»¸ ºÄ¸) .¿»À·½Ã ÄÊÄÃÄÊ´ »Â³ ¾½¾ »·¸² Á·² ,¶Ë·µÉ¶ ·Â»Èʲ³ ÊĺÃÄ··Ë
´Â·ÀÄÂÊĺ·² —Ãɲʺ ÄÉË·Ĕ— Ä··»Ã²À »µ ʗ»²À¶ Ê Áíº»À ,¿Ì·³Ë·À³ ʗ·² í»¶ ¾²ÊË»
.(´Ê·³ÃÀ²»¾»·· Á»² !ö ¾Ä³ Ê»²À »³Ê Á´»¾»»¶ Á·Æ
¶—³ òµ ¸»² ,»·¸² º² Á·²
µÂ»È² ÁÄÀ·ÉÄ´ ¸»²íà ÁÄ·· ,ÁÄÀ·ÉÄ´µÂ²ºË·È - wqgohdd nwqddx-xhw_gphc _ i_o
ºÉ»ËÄ´Ĕ² ¶—³ º²¶íÀ Á·² ,¿»¹ÃĔ¶ »³ÊÄ !lyd`xdm` wd_ n_
Á»·Ë ÃÄ Á·² ,Êľ²µ Á²»¾»À 3 ÄȲ´
,ºÂĸ»·º ÁÄÈ ÊĽĶ »µ Ê²Æ º¾»»ºÊ²Æû·² ÁƲ¾Ê²Æ ¼»¸ ¸»² Êĺ»·· ÊÄÊÄ··Ë ² ÊÄ»»¸
Á»·Ë ÁÆ»·É Ľ¾Ä·· ,¼»ÌÌ ¶µË¶ ¹ÀȽ ¶³³Ê òµ .Çʲ³ ³Äʶ µ³½ »½ .¾²ÊË» Çʲ Á»²
Á·² Ì·ÈÀ ,Á»»·· Á·² Ë»»¾Æ ºÈÄ» º»ÀÊĵ ľ² »µ .Áº¾²¶Ã»·² ¿·È ºË»Â ËÀÀ ¸»² ÊĴ·¶
Á·² ,¹ÃĔ ³·º ¿·» Á´»¾»»¶ ¿Äµ µ·³½¾ ,¼Ä¾½»Ë -»·¸² »µ ºÊ»ºÉÄƲ ¼»¾Êĺ»³ º²¶ ÷²µÉ²¾
² º»À ¼»¾É»¾´ ³·º ¿·» Á»² Á»»Ê² ÁÄ»»´ »»¸ Ê帻·º Á»² Á·² ,ºÊ²µ Ì·ÃÂÊĔ Ľ²··Ë ¼»·²
¾µ³ ÁÄ··Ä´ ËÀÀ ÁÄÀ ¸»² Êĸ»»¶ ÄË»µ»²
!¶—¸Ä³ Á»»Ë Á´»µí¶¹ÀË .³·ºË Á»² º»·Ê³ Á»»É ÁÄ··Ä´ ºË»Â .Ì·¾µ¶
—Ì·À·¹¶ »ÊÀ·Ë ¾¾·½— º²¶ º»ÀÊĵ Áº½²Êº ºÂÄÉÄ´ ºË»Â º²¶íÀ ¸² ºµÄÊÄ´Ĕ²
¼»¸ ºÄ»È ò·· ĻʲºÃ»¶ ÊĽ»»Êʲ¾´ Êĵ Á»² .¹ÃĔ ³·º ¿·» Á´»¾»»¶ ¿·È Á»»´·È Á·Æ ·¾»Æ² ² º»À ³·º ¿·» ¿·È ·È ÁÄ»»´ Á·² ,ÁûÂÄ´ Ľ¾Ä··
ÁÈ»ºË ·È ,û»ÊÊij»² Á² ʲ» 170 ÊĽĶ Á»·Ë -»»·· »µ ÁÄÀ·ÉÄ´ ÁÄÂĸ ¾²ÊË» Çʲ Á·Æ
»µ»À¾Ì ºÊƳ· ,¾²ÊË» Çʲ »»ÂÄ Á»»¸ É»¸¹À Á·² ¶ÉµÈ¶ ̽¾ÀÀ ̾¶Â¶ »Ë²Ê »µ Á·Æ ÁÄ»»ÊËÄ´
»µ ÁÄÂĸ ò·· ɹµ¶ ¼·ÌÀ ¶Ê·Ì »µÀ·¾ ¿»À½¹ Çʲ »»ÂÄ ¾Ë ¿¶»Â»Ä ¸² ,Ì·À·¹¶ »ÊÀ·Ë ¾¾·½
¼²Â »·· ¶¾·´³Ë ·Â»¹² ·È Ì·²·Ë ÁÄÂĸ ¾²ÊË»
.ÁË»¶ ³·Ë» ¿ÄÂ·Æ Ì·µ·Ã» ¾²¸íÀ ÁºÄ³Ä´ ¼»¸ Á³²¶ »»¸ Á·² ʲÆij ¾²À»»É
,¹"»ÊÌ ÌÂË ,ʲ» Á˻ʲºÃ»¶ ¿ÄÂÄ» ºÂ»¸ »µ ¸² ,Ì·¹·½ ľ² º»À ÁÆʲ··Â»»Ê² ¼»¸
Áʲ··Ä´ µÃ»»Ì ¸»² Ì·À·¹¶ »ÊÀ·Ë ¾¾·½ ÁÄ·· ¶É·¾¹ —²¹ÃĔµ ²¹Àɗ »µ Á·Æ º»»É ÄÂĵ¾²´
¿Ì¹ ¾Ä³ É"¶´¶ »µ»À¾Ì ¿»É»µÈ »¾·µ´ »µ ¼Ê·µ ľ² òµ ¸»² ³»·² ¾»»·· ,ÁÄ»È Êĺ»»·· ¼»¸ ¾²¸
ÊÆ·Ã ³Ì½ ¾Ä³ É"¶´¶ ·Â³ ¿Ë²Ê³· ,Ä"»¸ ÊÆ·Ã -»»¶ ÃÄ ¸»² ,ž»¶ Ä´»º»·Â Ä´»µ¾²··Ä´ ² Áʲ»
¾"ȸ ˲ ¿"ʶÀ ¾Ä³ É"¶´¶ ·Ì»ÀÄ· ·Ä»Ê· Ä"»¸
Ì·À·¹¶ »ÊÀ·Ë ¾¾·½ ¸»² ʲ··´Â·² µ"³²´ !´»º½»··Ã³ľ ËÀÀ ʲ»
Ì·¾·ÄĔ º»À ¶¾ÄÀ· ¶¾ÄÀ þ² ÁĴ²´Ä´ »ÊÀ·Ë ¾¾·½ Á·Æ ¶¾¶Â¶ »Ê³¹· ¿»ÂÉÃÄ »µ
Á»² ,ÄÉ»ÊÄÀ² Á»² ,¶¾·´¶ Ì·Èʲ ¾½³ Ì·À·¹¶
,Áµ»² ľÄÆ»»¶ ² ²µíà ·²·· ¾²Êij»² ,ÄĔ²Ê»»²
̽¾ÀÀ ,¶½·¾À³ Ê»µ²" - .É"¶»Ä ¿»¾Ë·Ê»
¸»² òµ º² "¶²» ·¾ »½ ¶²Â ·¾ »½ ,¶ÉµÈ¶
»µ Á·Æ ɷʵû·² ÊÄ´»µíÌ·Ë´Ê̶ Êĵ ÁÄ··Ä´
¿Äµ Á³Ä¾·Èº»À ÁÄ··Ä´ ¶½·¸ Á³²¶ ò·· ľ²
,—˵·É Ì·¹»¾Ë³— ¿À·ÊÀ µÀÄÀ ¿ÄÂĺ¾Ä¸
Ä´»¸»Ê »µ Áʲ··Ä´ ºÊ»ÆÄ´½Ê·µ ¸»² ÃÄ ÁÄ··
Á·² ĺÃÄÊ´ Ãíº¾Ä·· »µ Á·Æ "¶É·¾¹ ¹ÃÆ"
¾¾·½" ̷ɵȶ ¾½ ¿² »µ ,¶ÉµÈ ĺú¾Ä
,"ö ¾Ä³ Ê»²À »³Ê ÌɵȾ Ì·À·¹¶ »ÊÀ·Ë
»µ» ¾Ä· - µÀÄÀ³ Áʲ··Ä´ ºÊ»ÆÄ´½Ê·µ ¸»² ò··
¶µÄ Ǘµ³¶ »Ê³¹ ¶Ê·Ì¶ »ÊË Á³ʷ ÁÂÊÀ -
¹Ê¸À— Ä´»º½ÄÊĔ »µ ,ɗ¶»Ä ¿»¾Ë·Ê»³ Ì»µÊ¹¶
.¶¾ÄÀ ¾Ë ¿»¾Ë·Ê» »µ Á·Æ —ºÂ²··
¸»² ,¾²ÊË» »Ê·²À· »¾·µ´ »µ Á·Æ µÀÄÀ³
»Ë´Ê ĵÂIJĔË º»À Áʲ··Ä´ ºÊ»ÆÄ´½Ê·µ
Á·Æ ¶É·¾¹ "²¹ÃƵ ²¹ÀÉ" Á¸»Ê »µ ˵·É
ÄÀ²Ã »µ ¸»² Ľ¾Ä·· "Ì·À·¹¶ »ÊÀ·Ë ¾¾·½"
º»À ,É"¶Ê² »³¹Ê ¾½³ —¶É·¾¹ º¾Ä´— ĺÃÄÊ´
Á·Æ ÄÀ·Ã Ľ»¾³»·¾´À·² ÄË»À²Â²ÊºÃ² »µ
ʲ»-»»¶ ¸»² ò·· —Êľ²µ Á²»¾»À »»Êµ—
Á·Æ Ì·¹ĔËÀ 10,776 ·È Áʲ··Ä´ ºÉ»ËĴû·Ê²
»Â·²´ ,¿»À½¹ »µ»À¾Ì ,Ì·ÂÀ¾²· ¿»À·Ì» ,¿»»ÂÄ
»µ ¾½¶ ¼Ã Á»² ºÆÄʺ²³ ò·· ,¿»¾Ë·Ê» »À½¹·
ÊĽĶ Á·Æ ÄÀ·Ã Ľ»¾³»·¾´À·² ľ²Ã²¾²É
,Ä³Ë Ê²³ µÄ· ÁµÀ ,É"¶Ê² »»ÂÄ Ì·ËÆ 60,000
!¶É·¾¹ ÄÊÄ»·¶Ä´À·² »µ ɲµ² º»ÀÄ´ ¼»¾»»ÊÆ
»Â»Ä »µ ,¾²ÊË» »¾·µ´ »µ ,·¾ ·ÊÀ²» ·»É»µÈ·
,¿¶»¾² Ì·²·Ë ¾²ÊË» Ì»³ ¾½ Ê˲ ¶µÄ¶
Á·² Áº¾²¶Ä´º»À ¶É·¾¹ »µ º² Á³²¶
̲¾Æ ²»¶ ̲¸ ¶Ì»¶ í¶ Ì²À· ,ºÊ»ÆÄ´½Ê·µ
·Â»Ì·³Ê· ·Â»Ì·³² Á·Æ ¶Ê·ÃÀ »µ »·· ,¿¶»Â»Ä³
·È Ê²Æ ºÈĸ ʲ ,Êij»² ºË»Â ¼»¸ ºÃ»»Ê íɶ
»²¶³ Á·² ,ijº¶ ¼ÊµÀ ¶¾ÄÀ¾ Á»»¸ Ì·Ê»Ĕ ¶Ë·Ä
ÁÄɲËÄ´ ¶Ê·Ì¶ »À½¹· ¿»Â·²´ »µ Á³²¶ ²ÌÄË
¿»½À·Ì ľ² »µ Ê²Æ Ì·½Ê³ Ä´»¾»»¶ ÄÊÄ»»¸
·¸¸Å ĐĘĐģ
¯"ÃÈÉ ¶ÀÃ