Page 4 - Yidishe Tzeit - אידישע צייט
P. 4
¢¨® «¡°
µ¢®¡¡¥¬ê «¥¥³
À»¯ À¯´´ ,ÆÇ° ¸¿° ¾´Ã ¯"·¸»È ÇÁ·¿¸Ã§ »¯´½È 'Ç ¶"³±³ ¾´Ã É´¿´Çºµ
¸² ¾¸¯ ¾Á¿ÇÁ» ¾Á±¿¯±Á±¿¸¸Ç¯ ÇÁ µ¸¯ »¯Çȸ Äǯ ¾¸¯ Ç´¶° ÇÁ±¿´¸
Á"¸µ ¯µ»Á°½ ¯"dz½ Æ"³Ç³ ´°Ç ɺǰ° ÆÇ° ¸¿° ¾¸¯ ³°¸È¸ ÇÁȵÁ´´¸¿¯Ã§
ÁµÄ» ¸² ,Áº²º Á»»¸ Á·Æ ¶Ë·Ê»³ ,´¶ÂÀ »¸½´Ç°¯² ¾´Ã ²¸À¶ ÇÁ² Ƹ²Å ¸¯³ »È ¯È¸²Æ ¯»´»¸³ ɯÇÆ»
Á»»¸ º´»µÂÄÄ´ »ÊÆ ÊÄ º²¶ Ì³Ë ³ÊÄ ,'³ ¹¯»½» ³½´²³ °Ç³ ,²°´º½ '³ È´²Æ´
Á»² ÁÄÀ·ÂÄ´Æ»·² º²¶ ÊÄ Á·² º»»³Ê² ÇÁ°¸¯ ¾ÇÁ³ Ǹ½ ¾»¸´´ ·ÈÇÁ ¼´Å
ÁÄÂĸ ò·· º»»¾ÄÀ»Ê² Áµ»² ³·ºË ?¯µ»Á° ·¸½ ³¶Ã§ Ƚ ÇÈÆ ¼Á² ,Á"¸µ ¯µ»Á°½ ¯"dz½ Æ"³Ç³
Á´Ä¾Æ »»¸ .º¾Ä´ Á´Ê²³ ÁÄÀ·ÉÄ´
ÁµÂÄ´¾²Æ ¿Äµ ¶²··¾¶ »µ ÁÊÄÉÀ·² ¿ÄÂ·Æ ¸»² ²¸¾Ä³ Á»»É ÊËÉ Êĸ·² ¾´Ã ¼Á¿¸¸¯ ·¸½ ÀÁ´½È ¯ ǯà Ǹ½ ¾»Á·È
¿Äµ½²Â ÁÄ··Ä´ ¸»² ò·· ,´²ºÂ²À ¾"¸ Á²ÀÊĺ·³ ¿»»¹ »³Ê µ»Ã¹¶ Áµ»»¸ ¸²¸À¶ ¸¿Æµ Á¿Á°¸´³Á± ¾´¯ Á±¸·Ç¯¿Á±¸¸¯ ¸²
ÁÄÂÄÉ Á¾²¸ »»¸ ¸² ,"´²º ÉʲÀ" Ä'³·Ë¹ »µ Á·Æ ÁÄ··Ä´ ¸»² ÊĽ¾Ä·· ,µ"»¶ »¯´½È ¸°Ç ȸȸ³ ¶"³±³ ,ÆÇ° ¸¿°° ¯µ»Á°
º²ºË »µ Á»² ¿»µ»Ã¹ Êĸ¾Ä³ ¸² ¾´Ã ¾Á´´Á± µ¸¯ ÇÁº»Á´´ ,¯"·¸»È ÇÁ·¿¸Ã§
...´²º»»ÊÆ Á´Ê²³ ¾²À²Êĵ»·· ¾°¯³ Áº»Á´´ ·¸¸»Á±¿´¸ ¸¸Ç² Á·ÈÇÁ
.¾»À·Ê³²µ ¸¿° ¾¸¯ "¯µ»Á° ¸²¸À¶² »»´º" ¼Á² ¾Ã¯ÈÁ±
Á¾»»ÈÊĵ Á´Ä¾Æ ¾»À·Ê³²µ Á·Æ Áµ»² .Á"¸µ ¯"dz½ Æ"³Ç³ ɺǰ´ ɯǴ³ ç "Á ÆÇ°
Ã'µ»»¸ ¿Äµ Êij»² Á½²¸ ÄË»¾Êĺû·² »³Ê µ»Ã¹¶ Á·Æ Á·¸ ² ÁÄ··Ä´ ¸»² ÊÄ
.ÊÌó ÁÌÀ Á»² ºÊƳ· ,µÃ¹· ¶ÉµÈ »ËÄÀ º²¶ ÊÄ Á·² ,¾"¸ Á²ÀÊĺ·³ ³ÉÄ» ·¸¸Å Áȸ²¸¯
º²¶ ÊÄ ÁÄ·· ,Ä"»¸ (²"ʶÀ) ³Ê Êĵ Á´»¾»»¶ Á'½²Â ¿»»¹ ÁÄÀ²Â ¿Äµ ÁÄÀ·É²³
,Áµ»»¸ Á»»À Êij»² Ê»À ·È ºµÄÊÄ´ ¾²À² ² ÁÄ··Ä´ ¸»² ÊÄ .Ä"»¸ ³Ê ÊÄ¸Â²È ·"ÁÈÉ ¾¿¶É¯´
¸»² ÊÄ ¸² ºÉ·ÊµÄ´Ã»·² ¼»¸ ÊÄ º²¶ Á»»Ë º²¶ ÊĽ¾Ä·· ,µ»² ÊĽ»¾´ÄÀʲÆ
,¼Ä¾À»»ÊºË Áʻȷµ²ÊĔ Á·Æ ºÂ»µÊ²Æ
."É»µÈ" ² ÁÄ··Ä´ º·´ ÁÄ··Ä´ ¸»² ºÄº»¾²··É Ê»² ò··
Êľ²Ê²Â ¿ÄÂ·Æ ºÊĶĴ ³²¶ ¼»² .ĻȻ¾²´ Á»² ºÂ²É²³
º´Ä¾Æ ĵ»»¸ Êĵ ¸² ,¾"ȸ ³Ê
ÄÂĵ»ËÊ²Æ Á·Æ ÇÂÄ··Ë ÁÄ´ÂÄʳ»»Ê² ² ÁÄ··Ä´ ¸»² ¿»»¹ 'Ê Äµ»»¸ Êĵ
»»··È ¼ËÀ³ ÊÄ º²¶ ¾²À»»² Á·² ,Ì·»¹ ² º²¶Ä´ º²¶ ÊÄ .¶ÉµÈ ¾Ä³ ÊÄû·Ê´
µ¢®¡¡¥¬ê «¥¥³
À»¯ À¯´´ ,ÆÇ° ¸¿° ¾´Ã ¯"·¸»È ÇÁ·¿¸Ã§ »¯´½È 'Ç ¶"³±³ ¾´Ã É´¿´Çºµ
¸² ¾¸¯ ¾Á¿ÇÁ» ¾Á±¿¯±Á±¿¸¸Ç¯ ÇÁ µ¸¯ »¯Çȸ Äǯ ¾¸¯ Ç´¶° ÇÁ±¿´¸
Á"¸µ ¯µ»Á°½ ¯"dz½ Æ"³Ç³ ´°Ç ɺǰ° ÆÇ° ¸¿° ¾¸¯ ³°¸È¸ ÇÁȵÁ´´¸¿¯Ã§
ÁµÄ» ¸² ,Áº²º Á»»¸ Á·Æ ¶Ë·Ê»³ ,´¶ÂÀ »¸½´Ç°¯² ¾´Ã ²¸À¶ ÇÁ² Ƹ²Å ¸¯³ »È ¯È¸²Æ ¯»´»¸³ ɯÇÆ»
Á»»¸ º´»µÂÄÄ´ »ÊÆ ÊÄ º²¶ Ì³Ë ³ÊÄ ,'³ ¹¯»½» ³½´²³ °Ç³ ,²°´º½ '³ È´²Æ´
Á»² ÁÄÀ·ÂÄ´Æ»·² º²¶ ÊÄ Á·² º»»³Ê² ÇÁ°¸¯ ¾ÇÁ³ Ǹ½ ¾»¸´´ ·ÈÇÁ ¼´Å
ÁÄÂĸ ò·· º»»¾ÄÀ»Ê² Áµ»² ³·ºË ?¯µ»Á° ·¸½ ³¶Ã§ Ƚ ÇÈÆ ¼Á² ,Á"¸µ ¯µ»Á°½ ¯"dz½ Æ"³Ç³
Á´Ä¾Æ »»¸ .º¾Ä´ Á´Ê²³ ÁÄÀ·ÉÄ´
ÁµÂÄ´¾²Æ ¿Äµ ¶²··¾¶ »µ ÁÊÄÉÀ·² ¿ÄÂ·Æ ¸»² ²¸¾Ä³ Á»»É ÊËÉ Êĸ·² ¾´Ã ¼Á¿¸¸¯ ·¸½ ÀÁ´½È ¯ ǯà Ǹ½ ¾»Á·È
¿Äµ½²Â ÁÄ··Ä´ ¸»² ò·· ,´²ºÂ²À ¾"¸ Á²ÀÊĺ·³ ¿»»¹ »³Ê µ»Ã¹¶ Áµ»»¸ ¸²¸À¶ ¸¿Æµ Á¿Á°¸´³Á± ¾´¯ Á±¸·Ç¯¿Á±¸¸¯ ¸²
ÁÄÂÄÉ Á¾²¸ »»¸ ¸² ,"´²º ÉʲÀ" Ä'³·Ë¹ »µ Á·Æ ÁÄ··Ä´ ¸»² ÊĽ¾Ä·· ,µ"»¶ »¯´½È ¸°Ç ȸȸ³ ¶"³±³ ,ÆÇ° ¸¿°° ¯µ»Á°
º²ºË »µ Á»² ¿»µ»Ã¹ Êĸ¾Ä³ ¸² ¾´Ã ¾Á´´Á± µ¸¯ ÇÁº»Á´´ ,¯"·¸»È ÇÁ·¿¸Ã§
...´²º»»ÊÆ Á´Ê²³ ¾²À²Êĵ»·· ¾°¯³ Áº»Á´´ ·¸¸»Á±¿´¸ ¸¸Ç² Á·ÈÇÁ
.¾»À·Ê³²µ ¸¿° ¾¸¯ "¯µ»Á° ¸²¸À¶² »»´º" ¼Á² ¾Ã¯ÈÁ±
Á¾»»ÈÊĵ Á´Ä¾Æ ¾»À·Ê³²µ Á·Æ Áµ»² .Á"¸µ ¯"dz½ Æ"³Ç³ ɺǰ´ ɯǴ³ ç "Á ÆÇ°
Ã'µ»»¸ ¿Äµ Êij»² Á½²¸ ÄË»¾Êĺû·² »³Ê µ»Ã¹¶ Á·Æ Á·¸ ² ÁÄ··Ä´ ¸»² ÊÄ
.ÊÌó ÁÌÀ Á»² ºÊƳ· ,µÃ¹· ¶ÉµÈ »ËÄÀ º²¶ ÊÄ Á·² ,¾"¸ Á²ÀÊĺ·³ ³ÉÄ» ·¸¸Å Áȸ²¸¯
º²¶ ÊÄ ÁÄ·· ,Ä"»¸ (²"ʶÀ) ³Ê Êĵ Á´»¾»»¶ Á'½²Â ¿»»¹ ÁÄÀ²Â ¿Äµ ÁÄÀ·É²³
,Áµ»»¸ Á»»À Êij»² Ê»À ·È ºµÄÊÄ´ ¾²À² ² ÁÄ··Ä´ ¸»² ÊÄ .Ä"»¸ ³Ê ÊÄ¸Â²È ·"ÁÈÉ ¾¿¶É¯´
¸»² ÊÄ ¸² ºÉ·ÊµÄ´Ã»·² ¼»¸ ÊÄ º²¶ Á»»Ë º²¶ ÊĽ¾Ä·· ,µ»² ÊĽ»¾´ÄÀʲÆ
,¼Ä¾À»»ÊºË Áʻȷµ²ÊĔ Á·Æ ºÂ»µÊ²Æ
."É»µÈ" ² ÁÄ··Ä´ º·´ ÁÄ··Ä´ ¸»² ºÄº»¾²··É Ê»² ò··
Êľ²Ê²Â ¿ÄÂ·Æ ºÊĶĴ ³²¶ ¼»² .ĻȻ¾²´ Á»² ºÂ²É²³
º´Ä¾Æ ĵ»»¸ Êĵ ¸² ,¾"ȸ ³Ê
ÄÂĵ»ËÊ²Æ Á·Æ ÇÂÄ··Ë ÁÄ´ÂÄʳ»»Ê² ² ÁÄ··Ä´ ¸»² ¿»»¹ 'Ê Äµ»»¸ Êĵ
»»··È ¼ËÀ³ ÊÄ º²¶ ¾²À»»² Á·² ,Ì·»¹ ² º²¶Ä´ º²¶ ÊÄ .¶ÉµÈ ¾Ä³ ÊÄû·Ê´
