Page 4 - Yidishe Tzeit - אידישע צייט
P. 4
kbowqv qgxwqugj
qwÒkxtu¨gkkwhumkgmgugkk
k`hgx wqohuhBxd_
,´"·ÈÉ É¿È ¾¸¯ »¯Çȸ Äǯ ¾¸¯ ·º´µ¯° ·¯³ »"ƴŵ ±Ç´°¿Áµ¸´»Æ-µ¿¯Å½ Ç"´½²¯ Æ"º ¾Á´´
,¼¸»È´Ç¸ ¾¸¯ »°¸·È ÇÁ¿¸Å¸Ã§ È´¯ ¼Á¿¸¯ "µ¿¯Å ¸²¸À¶ ÉÇ´°¶" ¯ ·Ç¸Ã§ ´Ç± ¹¸µ ·¯³
Æ"³Ç¯° ±Ç´°¿Áµ¸´»Æ-µ¿¯Å É´²¸À¶ ǯà ²´À¸ ÇÁ² ¾Á´´Á± µ¸¯ À¯´´
Á»² µ"À¶»³ Á»² ¿»¾¾ĔÌÀ »µ ÁË»··È ² ´»µÂÄ»»¸ ,¾"ȸ Á'»³Ê ÊÄ´Ê·³Âĸ»·¾É - Á»È»ĔË·² º²ºË Á»»¸ ·È ºÊÄÉÄ´À·² ÁÄ··Ä´ ÁÄÂĸ É"¶»Ä ¿»¾Ë·Ê» Á»²
Ê"·Àµ² É"½ ÁÄ··Ä´ ¸»² ¶Æ·ÉÌ ÄÂÄ» ² þ² ,ÁÌ·¹À ² ¼»·² Á·² ³·ÊÉ Ë»´²Êº Áʲ··Ä´ ¼²ÂÊĵ ¸»² ò·· ·Ê·²¾ ¿»½¾·¶ ¶ËÄÀ »Ë²· ¿»µ»Ã¹ ¾»Æ
ºÊ²µ º²¶ ÊĽ¾Ä·· ,¾"ȸ ³·ÉĔ²ÊºÃÀ Êĵ·Ê³ Á»»¸ ¾»»·· ,¾É»Â»»² ÊÄÈ»¾Ê²´ ɾÌ฻² ÊÄ ."Ç»··Ë»·²" þ² ºÀ»Ê²³ ¸Â²ÈÀ ¿»»¹ »Ê³µ ¾Ä³ Ë·µÉ¶ ÁÊÀ ¾Ë
ºÂÆÄÄ´ ºÃ³¾Ä¸ º²¶ ÊÄ ¸»³ ºÂÄ··²µÄ´ ¾"¸ ¾ÉÂÄÊÆ ¾²É¸¹» ¶ËÂÀ 'Ê ¹"¶Ê¶ ÊÄÉ·³ Á»² ,¶À¹¾À »µ Áº»À»² Áʲ··Ä´ ¿»ËʵÀ »Ì³ ÄÂĵ»ËÊ²Æ Á»² .Ä"»¸
¹"¶Ê¶ ;¿»ÊÄË ¶²À Á»² ËʵÀ¶ Ì»³ ² 'Ê É"¶´¶ »»³ ¿Äµ»»² Á² ÁÄ··Ä´ ¸»² ÁÄ··Ä´ Ì·²¹Ã·Â· ¿»´¶ÂÀ »µ ÁÄÂĸ
¿»»¹ 'Ê ¹"¶Ê¶ ;¾"¸ µ¾ÄÆ»»·· ³ÉÄ» 'Ê Á³ ²ÉûÂÀ ¾"ȸ ¿²ºËʳ¾¶ ¿·¾Ë .³·Â²ËÉ º²ºË »µ Á»² Êij² ,¸Â²È ¹Ã·Â »Ĕ ¾Ä º¾ÄºËÄ´ÉÄ··²
Êĸ²Ê ¾Ë»Æ 'Ê ¹"¶Ê¶ ;¾"¸ ÊÄË»»Ê Êɻij ÁÄÂĸ "¿»µ»Ã¹ Êĸ²È" »µ
.Ä"»¸ Ç»¾Ê²´À É"¶Ê¶ Êĵ º²¶ ¶À¹¾À »µ ¼²Â Á·Æ µ"À¶»³ ¿Ä»² ºÊ»ÊºÂÄÈÂ²É ÁÄ··Ä´
Á»»É Á² ºÊ»ÆÄ´ ¼»¸ ¾³»ºË ÊÄ»ȻĔË·² Á·Æ µ"À¶»³ ¿Ä»² Á·² ,"µÂ²Ê »Ì³"
ÁÄÂĸ ËʵÀ¶ Ì»³ ¿Ä»² .˲ʷ ´»¶ÂÀ ¾"ɷȸ ÊÄ»ȻĔË·² ʸľ² »³Ê É"¶Ê¶
ʸľ² 'Ê Ã²·· ¼ÊĶ »ÊÉ» ¿»Èƹ ÁÄ··Ä´
Ë»º ² »»¸ ÁË»··È ,º´ÂÄʳĴº»À º²¶ .µ"»¶
¿·¾Ë »³Ê É"¶Ê¶ ·Â»É¸ Á·Æ ¾ÉÂij ² Á·²
»³Ì½· ¶¾³É »ÊÆà ,Ä"»¸ ²É»À²ÉÀ Êĺô·» Êĵ ÁÄ··Ä´ ¸»² ʸľ² 'Ê
.Ä"¸ ¿»»¹ »Ê³µ Á´»¾»»¶ ¿ÄÂ·Æ ¿Äµ»»²
.µ·Ä· ,Ì·µ» Á»² »"² Á»»É ÁÄÀ·ÉÄ´Æ»·Ê² ¸»² ÊÄ
º²¶ "¿»¾Ë·Ê» ̳¹ ¾¾·½" Á·² ,¶"ÈÊÌ
Á'º»À Á³Ä´Ä´Ĕ² ¼»¸ º²¶'à ÊÄ·· Ì»³ Á·² ¶Ê»µ ² º¾ÄºËÄ´·È ¿»²
¹"¶Ê¶ ÁÄ··Ä´ ¸»² µ"À¶»³ òµ ÁʻƲ ¿»Â»Â³ ÄÊÄ»»¸ Á·Æ û»² Á»² ¾'ËʵÀ¶
² ,¾"¸ ¾ÉÂÄÊÆ ¾²·ÀË Å÷» 'Ê
º²¶ ÊĽ¾Ä·· ¾É»Â»»² ÊÄ··²»Â»Ë .¿»ÊÄË ¶²À Ì·½Ë Á»²
¾²·ÀË Å÷» 'Ê .¿»¾Ë·Ê» Á»² ºÂ»·²··Ä´
ʸľ² 'Ê Ê²Æ º´Ê²¸Ä´ ¼²Â ¼»¸ º²¶ ÊÄ¸Â²È »µ Á³²¶ ʲ» 4 ¸»·¾³
,ËʵÀ¶ Ì»³ Á'Ê²Æ ¼»·² »·· ÊÄ»ȻĔË·² 'Ê »»³ ÁÄ»»Êµ ·È ¼»¸ ÁÄ··Ä´ ¶½·¸ ¿»µ»Ã¹
,º"ÈÊÌ Å·Ã ¾»»·· ,ÊÄ»ȻĔË·² ʸľ²
.Ì·»Â¹·Ê³· Ì·»ÀË´³ ĺ»»··È »µ Á·Æ ³»·¶Â² Á'Ê²Æ ºÊ²¶
¼»¸ ʸľ² 'Ê º²¶ ,¶À¹¾À º¾Ä··
¾²·ÀË Å÷» 'Ê ¸»² ¶À¹¾À »µ ¼²Â
-¸Â²È ¿·È Áʲ··Ä´ ÁÄ´»·ÈÄ´·È
! ·¸¸Å Áȸ²¸¯
¶"ÁÈÉ Éƶ
qwÒkxtu¨gkkwhumkgmgugkk
k`hgx wqohuhBxd_
,´"·ÈÉ É¿È ¾¸¯ »¯Çȸ Äǯ ¾¸¯ ·º´µ¯° ·¯³ »"ƴŵ ±Ç´°¿Áµ¸´»Æ-µ¿¯Å½ Ç"´½²¯ Æ"º ¾Á´´
,¼¸»È´Ç¸ ¾¸¯ »°¸·È ÇÁ¿¸Å¸Ã§ È´¯ ¼Á¿¸¯ "µ¿¯Å ¸²¸À¶ ÉÇ´°¶" ¯ ·Ç¸Ã§ ´Ç± ¹¸µ ·¯³
Æ"³Ç¯° ±Ç´°¿Áµ¸´»Æ-µ¿¯Å É´²¸À¶ ǯà ²´À¸ ÇÁ² ¾Á´´Á± µ¸¯ À¯´´
Á»² µ"À¶»³ Á»² ¿»¾¾ĔÌÀ »µ ÁË»··È ² ´»µÂÄ»»¸ ,¾"ȸ Á'»³Ê ÊÄ´Ê·³Âĸ»·¾É - Á»È»ĔË·² º²ºË Á»»¸ ·È ºÊÄÉÄ´À·² ÁÄ··Ä´ ÁÄÂĸ É"¶»Ä ¿»¾Ë·Ê» Á»²
Ê"·Àµ² É"½ ÁÄ··Ä´ ¸»² ¶Æ·ÉÌ ÄÂÄ» ² þ² ,ÁÌ·¹À ² ¼»·² Á·² ³·ÊÉ Ë»´²Êº Áʲ··Ä´ ¼²ÂÊĵ ¸»² ò·· ·Ê·²¾ ¿»½¾·¶ ¶ËÄÀ »Ë²· ¿»µ»Ã¹ ¾»Æ
ºÊ²µ º²¶ ÊĽ¾Ä·· ,¾"ȸ ³·ÉĔ²ÊºÃÀ Êĵ·Ê³ Á»»¸ ¾»»·· ,¾É»Â»»² ÊÄÈ»¾Ê²´ ɾÌ฻² ÊÄ ."Ç»··Ë»·²" þ² ºÀ»Ê²³ ¸Â²ÈÀ ¿»»¹ »Ê³µ ¾Ä³ Ë·µÉ¶ ÁÊÀ ¾Ë
ºÂÆÄÄ´ ºÃ³¾Ä¸ º²¶ ÊÄ ¸»³ ºÂÄ··²µÄ´ ¾"¸ ¾ÉÂÄÊÆ ¾²É¸¹» ¶ËÂÀ 'Ê ¹"¶Ê¶ ÊÄÉ·³ Á»² ,¶À¹¾À »µ Áº»À»² Áʲ··Ä´ ¿»ËʵÀ »Ì³ ÄÂĵ»ËÊ²Æ Á»² .Ä"»¸
¹"¶Ê¶ ;¿»ÊÄË ¶²À Á»² ËʵÀ¶ Ì»³ ² 'Ê É"¶´¶ »»³ ¿Äµ»»² Á² ÁÄ··Ä´ ¸»² ÁÄ··Ä´ Ì·²¹Ã·Â· ¿»´¶ÂÀ »µ ÁÄÂĸ
¿»»¹ 'Ê ¹"¶Ê¶ ;¾"¸ µ¾ÄÆ»»·· ³ÉÄ» 'Ê Á³ ²ÉûÂÀ ¾"ȸ ¿²ºËʳ¾¶ ¿·¾Ë .³·Â²ËÉ º²ºË »µ Á»² Êij² ,¸Â²È ¹Ã·Â »Ĕ ¾Ä º¾ÄºËÄ´ÉÄ··²
Êĸ²Ê ¾Ë»Æ 'Ê ¹"¶Ê¶ ;¾"¸ ÊÄË»»Ê Êɻij ÁÄÂĸ "¿»µ»Ã¹ Êĸ²È" »µ
.Ä"»¸ Ç»¾Ê²´À É"¶Ê¶ Êĵ º²¶ ¶À¹¾À »µ ¼²Â Á·Æ µ"À¶»³ ¿Ä»² ºÊ»ÊºÂÄÈÂ²É ÁÄ··Ä´
Á»»É Á² ºÊ»ÆÄ´ ¼»¸ ¾³»ºË ÊÄ»ȻĔË·² Á·Æ µ"À¶»³ ¿Ä»² Á·² ,"µÂ²Ê »Ì³"
ÁÄÂĸ ËʵÀ¶ Ì»³ ¿Ä»² .˲ʷ ´»¶ÂÀ ¾"ɷȸ ÊÄ»ȻĔË·² ʸľ² »³Ê É"¶Ê¶
ʸľ² 'Ê Ã²·· ¼ÊĶ »ÊÉ» ¿»Èƹ ÁÄ··Ä´
Ë»º ² »»¸ ÁË»··È ,º´ÂÄʳĴº»À º²¶ .µ"»¶
¿·¾Ë »³Ê É"¶Ê¶ ·Â»É¸ Á·Æ ¾ÉÂij ² Á·²
»³Ì½· ¶¾³É »ÊÆà ,Ä"»¸ ²É»À²ÉÀ Êĺô·» Êĵ ÁÄ··Ä´ ¸»² ʸľ² 'Ê
.Ä"¸ ¿»»¹ »Ê³µ Á´»¾»»¶ ¿ÄÂ·Æ ¿Äµ»»²
.µ·Ä· ,Ì·µ» Á»² »"² Á»»É ÁÄÀ·ÉÄ´Æ»·Ê² ¸»² ÊÄ
º²¶ "¿»¾Ë·Ê» ̳¹ ¾¾·½" Á·² ,¶"ÈÊÌ
Á'º»À Á³Ä´Ä´Ĕ² ¼»¸ º²¶'à ÊÄ·· Ì»³ Á·² ¶Ê»µ ² º¾ÄºËÄ´·È ¿»²
¹"¶Ê¶ ÁÄ··Ä´ ¸»² µ"À¶»³ òµ ÁʻƲ ¿»Â»Â³ ÄÊÄ»»¸ Á·Æ û»² Á»² ¾'ËʵÀ¶
² ,¾"¸ ¾ÉÂÄÊÆ ¾²·ÀË Å÷» 'Ê
º²¶ ÊĽ¾Ä·· ¾É»Â»»² ÊÄ··²»Â»Ë .¿»ÊÄË ¶²À Ì·½Ë Á»²
¾²·ÀË Å÷» 'Ê .¿»¾Ë·Ê» Á»² ºÂ»·²··Ä´
ʸľ² 'Ê Ê²Æ º´Ê²¸Ä´ ¼²Â ¼»¸ º²¶ ÊÄ¸Â²È »µ Á³²¶ ʲ» 4 ¸»·¾³
,ËʵÀ¶ Ì»³ Á'Ê²Æ ¼»·² »·· ÊÄ»ȻĔË·² 'Ê »»³ ÁÄ»»Êµ ·È ¼»¸ ÁÄ··Ä´ ¶½·¸ ¿»µ»Ã¹
,º"ÈÊÌ Å·Ã ¾»»·· ,ÊÄ»ȻĔË·² ʸľ²
.Ì·»Â¹·Ê³· Ì·»ÀË´³ ĺ»»··È »µ Á·Æ ³»·¶Â² Á'Ê²Æ ºÊ²¶
¼»¸ ʸľ² 'Ê º²¶ ,¶À¹¾À º¾Ä··
¾²·ÀË Å÷» 'Ê ¸»² ¶À¹¾À »µ ¼²Â
-¸Â²È ¿·È Áʲ··Ä´ ÁÄ´»·ÈÄ´·È
! ·¸¸Å Áȸ²¸¯
¶"ÁÈÉ Éƶ
