Page 2 - Yidishe Tzeit - אידישע צייט
P. 2
ˆ‡ '8 „ ˆ
„‚ ,˜„ˆ ‡‚ ‡‰
‰‡
"ˆ ˜ ‚
- ‡
±"ÁÈÉ É¿È ¸ÇÈÉ ³"º
ÊÄ»³Ä˺ »µ Á»² ¿»Ê·Ä»Ë Á³Ä´Ä´ ¼²ÂÊĵ .¶·ÉÌ ¹ÌĔ Á»² ¶ÂºÉ ¶³»Ë» ² „ hwxy cj ldh` ,vhwdu w_h gj_
¿Ä»² ¼²·· ÄȲ´ »µ ´»µÂľ»»·· ,¶³»Ë» µ»À¾Ì Êĺô·» Êĵ Áʲ··Ä´ ÊÄ ¸»² ˜u nghkqa k_wxh kkj g_c ,aqxy yox
¸»·¾³ Á·² ,¿»¾Ë·Ê» Á»² ¶³»Ë»¶ Á»Â³ Êĺ¾Ä Á»² .¶³»Ë» ÊÄɵ²³²¾Ã »µ Á»² nqdd ,cwdmy ck nh_x ckdba cbh`_ n_
Á»»É ÁʲÆÀ»»¶² ÊÄ º´Ä¾Æ ¿»Ì³Ë Å»·² »¾·µ´À ÁÄ··Ä´ Á»·Ë ÊÄ ¸»² ʲ» 15 Á·Æ ¶"Ê ,ÁÊ»·³Ä´ ¸»² ¿¶Ê³² 'Ê ÁÄ·· n_ nw_ddqa vkypo ahghhuhws eh_ pq
ÊÄ ¸»² Áʲ» ĺÈľ »µ Á»² .Éʳ »Â³ ¾²É¸¹» »³Ê Á·²´¶ Á·Æ ·»µ»À¾Ì ¾²¸ ,¶¾²Ë ² ÁÄÀ·ÉÄ´Æ»·² ¸»² ,¸"ÈÊÌ cwdy` ehw _ ,lhvoq` kdbac lb_
²"¶³ "¶³»Ë»¶ ˲Ê" Êĵ ÁÄ··Ä´ ºÊ²µ º²¶ ÊĽ¾Ä·· ,¾"ȸ »ÉÃÀ²Ê³² Á´»µÂÄÀ·É ¿Äµ ÁºÃ²Æ ÄÀ²À Á»»¸ nd_ac ,cxdbv`d ydvbu` ,ydbm`d
¿Äµ Á³»·¶Ä´ º²¶ ÊĽ¾Ä·· ,¶Ä·µ»¶ ľ² Á´ÄÊÆ º´Ä¾Æ ÄÀ²À »µ ?Ĕ"½·» vhbu ,cwdyc ydqduvm kj` hyhm_c
ÁÄ´»·ÈÄ´·È Á·² ¶³»Ë» »µ Á·Æ µ·³½ .¼²·· ² ¾²À»»² »¾¾½ Ê·Ä»Ë ² Á³Ä´Ä´ ,É÷Ĕ ÊÄ'À»¾Ë·Ê» Áû·Ê´ ¿»»³ Ì·¾²Ë lcw`_ h`w nwm ,lhvk_ y_wh` kxdm
Á·ËÀË »³Ê Á·²´¶ ,³Ê ÊÄÉ»¾Ĕĺ Êĵ `jdj y`hxh hx_wm ,kvdue hvp`dfhoa
.¾²Êij»² Á·Æ ¿»Â»·ÈÀ ¿»µ»À¾Ì ÌÂ˳ º²¶Ä´ ¶Â·Ì¹ º²¶ ÊÄ Ã'¿¶Ê³² 'Ê ÁÄ·· .¾"ȸ »Éò¾²Ĕ Áʶ² lhkxdwh vchq` nh`qxg `vqhm
Á² ,'»¹Ì Á»È»³Ê Á»»¸ º»À ,³"½ËÌ ÊÄÉ»¾Ĕĺ ¿Äµ º´ÄÊÆÄ´ º²¶ ĺ²º
"ˆ u „ .Ä"»¸ ²"ÉÄÊ Á·² ÊÆ·Ã ¿Ì¹ Á·Æ ¾É»Â»»² º²¶ Ĕ"½·» ÁºÃ²Æ ¾²¸ »·ÊÆ Á»»¸ »È ³Ê ._``dy
‡ ‡ Ì˲ »µ ÁÄ··Ä´ ¸»² ij²³ Ã'»Ȼ³Ê Á»»¸ ¼»·² º²¶ ÊÄ ,ºË»Â ¸² º´²¸Ä´ ÊÄ
³Ê ÊÄ»³Ä˺ ¿Äµ Á·Æ Ë"··¸³ ʳ¹ ¾»»·· ,Áµ»ÊÆ·È Á»»¸ ¾²¸ »¸" ,º´»»¾Ä´·È nqddqa eh_ c`hxhc x_w wqb xg_j
¼»¸ º´Ä¾Æ ¿¶Ê³² 'Ê Ëº²½ º´ÂÄʳĴ ºÂIJ ¿»² º²¶ òµ .¾"ȸ wq gwqdd ,gwcqw_s nd_ go_v_`
¼»¸ ºÊ»³·ÊĔ Á·² ,Áº¾²¶²³Ã»·² Ê²Æ º²¶ ÊĽ¾Ä·· ,³Ê ÊÄ»³Ä˺ Á'º»À ."¾²ÊË»³ ¾·µ´ ² Á»»¸ ºÄ·· Á·¸ Ê»² pk_ vhwdu rhd_ gj_wg_` gohhc wq`_
µ»´À" ÊĽ»¾ÂÄ··Ä´ ² »·· Á¾ÄºË·ÈÊ²Æ ¸² º´Â²¾Ê²Æ ,·"½ËÌ Á»² ̷ɾÌö Á»»¸ wq eh_ ehdk` gxho .wypo vhbu _
Á»·Ë ¿»Â»³À Ä´»º½»Ê Á³²¶ ,"Ê·Ä»Ë ·È ¶Ê·Ì Ç»³ÊÀ ÁĴ²Æ² ¾²¸ ¿¶Ê³² 'Ê ¸² ÁĸĴ ÁÄÀ º²¶ ·Ì·µ¾» »À»³ ¼²Â w_o ,dhhf` gmhw_` adoqa nqddqa gxho
Á»² ¼²Â ¿»² Å»·² "ÉÄÀË" ² º²¶Ä´ ʳ Á»»¸ Ê²Æ .ÁÊÄ·· ¿»·ÉÀ ºÄ·· ¶½Ê³ »µ du ihe nqddqa eh_ cbd`q quo_a nhhe
.¶³»Ë» ÊÄ»³Ä˺ »µ Á»² Á»»¸ Á»² ÁÄÂÊľ ÁĴ²´Ä´ Á»·Ë ÊÄ ¸»² ¶·ÈÀ gxwq .wypc idy` wypc ,ngk_c_`
nqmdvqaB_w_ eh_ dydvkypc wf_k
¿¶Ê³² 'Ê º²¶ Áʲ» ÊÄ´»¾µÂÄÈ nqm gohdgx k_wq`h_ nd_ ,wqhhkx wqb
lb_ lqb nds ydahwbm qphdwa hb nds
ckdap hbhfh ehdk` p_dd ,vhbud kdba
idyk nqddqa bwdh wqhws i_o n`_c
.dvmdq
p
c`hxhc x_w lqb gohe
nds thhks _ n_cw_s eh_ ,ydvkypc
lh_kso lhohoq nds nqaod`hhwx_`
qohhe nds ,lhwdcgc dhhf ydbkdym
cwdyc fj nhhe nds ,ydaxcd ydahwbm
wx_ lhysdmd ydyd_ nds nd_ ,cmxk
,ghhuw_h qg
8 hb y_wvk .tw_` lx
qohhkv nkqgxw_s whm nkqdd
.vhbu dyd_ kx dhydbkdym ng_bvqo_
! ·¸¸Å Áȸ²¸¯
¯"ÃÈÉ É¸È¯Ç°
„‚ ,˜„ˆ ‡‚ ‡‰
‰‡
"ˆ ˜ ‚
- ‡
±"ÁÈÉ É¿È ¸ÇÈÉ ³"º
ÊÄ»³Ä˺ »µ Á»² ¿»Ê·Ä»Ë Á³Ä´Ä´ ¼²ÂÊĵ .¶·ÉÌ ¹ÌĔ Á»² ¶ÂºÉ ¶³»Ë» ² „ hwxy cj ldh` ,vhwdu w_h gj_
¿Ä»² ¼²·· ÄȲ´ »µ ´»µÂľ»»·· ,¶³»Ë» µ»À¾Ì Êĺô·» Êĵ Áʲ··Ä´ ÊÄ ¸»² ˜u nghkqa k_wxh kkj g_c ,aqxy yox
¸»·¾³ Á·² ,¿»¾Ë·Ê» Á»² ¶³»Ë»¶ Á»Â³ Êĺ¾Ä Á»² .¶³»Ë» ÊÄɵ²³²¾Ã »µ Á»² nqdd ,cwdmy ck nh_x ckdba cbh`_ n_
Á»»É ÁʲÆÀ»»¶² ÊÄ º´Ä¾Æ ¿»Ì³Ë Å»·² »¾·µ´À ÁÄ··Ä´ Á»·Ë ÊÄ ¸»² ʲ» 15 Á·Æ ¶"Ê ,ÁÊ»·³Ä´ ¸»² ¿¶Ê³² 'Ê ÁÄ·· n_ nw_ddqa vkypo ahghhuhws eh_ pq
ÊÄ ¸»² Áʲ» ĺÈľ »µ Á»² .Éʳ »Â³ ¾²É¸¹» »³Ê Á·²´¶ Á·Æ ·»µ»À¾Ì ¾²¸ ,¶¾²Ë ² ÁÄÀ·ÉÄ´Æ»·² ¸»² ,¸"ÈÊÌ cwdy` ehw _ ,lhvoq` kdbac lb_
²"¶³ "¶³»Ë»¶ ˲Ê" Êĵ ÁÄ··Ä´ ºÊ²µ º²¶ ÊĽ¾Ä·· ,¾"ȸ »ÉÃÀ²Ê³² Á´»µÂÄÀ·É ¿Äµ ÁºÃ²Æ ÄÀ²À Á»»¸ nd_ac ,cxdbv`d ydvbu` ,ydbm`d
¿Äµ Á³»·¶Ä´ º²¶ ÊĽ¾Ä·· ,¶Ä·µ»¶ ľ² Á´ÄÊÆ º´Ä¾Æ ÄÀ²À »µ ?Ĕ"½·» vhbu ,cwdyc ydqduvm kj` hyhm_c
ÁÄ´»·ÈÄ´·È Á·² ¶³»Ë» »µ Á·Æ µ·³½ .¼²·· ² ¾²À»»² »¾¾½ Ê·Ä»Ë ² Á³Ä´Ä´ ,É÷Ĕ ÊÄ'À»¾Ë·Ê» Áû·Ê´ ¿»»³ Ì·¾²Ë lcw`_ h`w nwm ,lhvk_ y_wh` kxdm
Á·ËÀË »³Ê Á·²´¶ ,³Ê ÊÄÉ»¾Ĕĺ Êĵ `jdj y`hxh hx_wm ,kvdue hvp`dfhoa
.¾²Êij»² Á·Æ ¿»Â»·ÈÀ ¿»µ»À¾Ì ÌÂ˳ º²¶Ä´ ¶Â·Ì¹ º²¶ ÊÄ Ã'¿¶Ê³² 'Ê ÁÄ·· .¾"ȸ »Éò¾²Ĕ Áʶ² lhkxdwh vchq` nh`qxg `vqhm
Á² ,'»¹Ì Á»È»³Ê Á»»¸ º»À ,³"½ËÌ ÊÄÉ»¾Ĕĺ ¿Äµ º´ÄÊÆÄ´ º²¶ ĺ²º
"ˆ u „ .Ä"»¸ ²"ÉÄÊ Á·² ÊÆ·Ã ¿Ì¹ Á·Æ ¾É»Â»»² º²¶ Ĕ"½·» ÁºÃ²Æ ¾²¸ »·ÊÆ Á»»¸ »È ³Ê ._``dy
‡ ‡ Ì˲ »µ ÁÄ··Ä´ ¸»² ij²³ Ã'»Ȼ³Ê Á»»¸ ¼»·² º²¶ ÊÄ ,ºË»Â ¸² º´²¸Ä´ ÊÄ
³Ê ÊÄ»³Ä˺ ¿Äµ Á·Æ Ë"··¸³ ʳ¹ ¾»»·· ,Áµ»ÊÆ·È Á»»¸ ¾²¸ »¸" ,º´»»¾Ä´·È nqddqa eh_ c`hxhc x_w wqb xg_j
¼»¸ º´Ä¾Æ ¿¶Ê³² 'Ê Ëº²½ º´ÂÄʳĴ ºÂIJ ¿»² º²¶ òµ .¾"ȸ wq gwqdd ,gwcqw_s nd_ go_v_`
¼»¸ ºÊ»³·ÊĔ Á·² ,Áº¾²¶²³Ã»·² Ê²Æ º²¶ ÊĽ¾Ä·· ,³Ê ÊÄ»³Ä˺ Á'º»À ."¾²ÊË»³ ¾·µ´ ² Á»»¸ ºÄ·· Á·¸ Ê»² pk_ vhwdu rhd_ gj_wg_` gohhc wq`_
µ»´À" ÊĽ»¾ÂÄ··Ä´ ² »·· Á¾ÄºË·ÈÊ²Æ ¸² º´Â²¾Ê²Æ ,·"½ËÌ Á»² ̷ɾÌö Á»»¸ wq eh_ ehdk` gxho .wypo vhbu _
Á»·Ë ¿»Â»³À Ä´»º½»Ê Á³²¶ ,"Ê·Ä»Ë ·È ¶Ê·Ì Ç»³ÊÀ ÁĴ²Æ² ¾²¸ ¿¶Ê³² 'Ê ¸² ÁĸĴ ÁÄÀ º²¶ ·Ì·µ¾» »À»³ ¼²Â w_o ,dhhf` gmhw_` adoqa nqddqa gxho
Á»² ¼²Â ¿»² Å»·² "ÉÄÀË" ² º²¶Ä´ ʳ Á»»¸ Ê²Æ .ÁÊÄ·· ¿»·ÉÀ ºÄ·· ¶½Ê³ »µ du ihe nqddqa eh_ cbd`q quo_a nhhe
.¶³»Ë» ÊÄ»³Ä˺ »µ Á»² Á»»¸ Á»² ÁÄÂÊľ ÁĴ²´Ä´ Á»·Ë ÊÄ ¸»² ¶·ÈÀ gxwq .wypc idy` wypc ,ngk_c_`
nqmdvqaB_w_ eh_ dydvkypc wf_k
¿¶Ê³² 'Ê º²¶ Áʲ» ÊÄ´»¾µÂÄÈ nqm gohdgx k_wq`h_ nd_ ,wqhhkx wqb
lb_ lqb nds ydahwbm qphdwa hb nds
ckdap hbhfh ehdk` p_dd ,vhbud kdba
idyk nqddqa bwdh wqhws i_o n`_c
.dvmdq
p
c`hxhc x_w lqb gohe
nds thhks _ n_cw_s eh_ ,ydvkypc
lh_kso lhohoq nds nqaod`hhwx_`
qohhe nds ,lhwdcgc dhhf ydbkdym
cwdyc fj nhhe nds ,ydaxcd ydahwbm
wx_ lhysdmd ydyd_ nds nd_ ,cmxk
,ghhuw_h qg
8 hb y_wvk .tw_` lx
qohhkv nkqgxw_s whm nkqdd
.vhbu dyd_ kx dhydbkdym ng_bvqo_
! ·¸¸Å Áȸ²¸¯
¯"ÃÈÉ É¸È¯Ç°
