Page 8 - Yidishe Tzeit - אידישע צייט
P. 8
:Ȳ´Æ³ É´»¸³Æ
!°±°½° '¯°Äî :¯³´¹Ä¯Ã¬®¯±°
pvxr six qimu qmme h|i~h ~kr} vtvemih|vg
i}|g six svrd| mg sid ~mvme} smt{
¿·È º¾ÄºËÄ´ ¼»¸ Á³²¶ Áµ»² ºÊĵ·¶ ÁȽĸ : ¿¾ÀÄ »ÊƳ ¶½Ê³ - »Ì½Ê³ ̲ »Ì·»È·
"̻Ļ³Ë Á»ÂÉ" ·Ëʵ »µ Á·Æ ÁÄÀ²Ê »µ Á»² ¿»µ·À»¾ »µ Å»·² ̷»¹³ ÁÄÀ·ÂÄ´ Á·² ÊĶʲÆ
»µ Á·Æ ʲ» ĺËÊÄ »µ Á»² ¼²Â ¼»¸ ºÂ»ÆÄ´ ¾²ÊË» ¾¾½ ò·· ,¾"ȸ ¿»»ÉÀ º¾²·· ÊÄ »··»·¸² ÁºËÊij»·² Á'Ê²Æ ¶È·ÊÀ ,Ì·½¾¶ »µ ÁÄÂÊľ ¿Äµ ·Ëʵ º²¶ ¶º»À˶ ÌÂ˳ ´»µÂÄ»»ºË - .¾²Â²»È²ÂÊĺ»²
»Ê»»Ë »µ Á·Æ ÁÄ··Ä´ ¸»² ò·· ,É»µÈ· Á·²´ Áû·Ê´ ¿Äµ º² Á·Æ ¶Ê»ºÆ .É»ºÉ²ÊÆÁ»²¶·ÈÀ»µÁÄ··Ä´ ÌÂË ¾´Ê¾ ··»º²»È»Â»² ÁË»ÊÆ ² ÁÄÀ·ÂĴ² ³"ÆËÌ ÌÂË ³»·¶Â²
Á·Æ Êĵ·Ê »µ »»³ ÁIJºËÄ´ ¸»² Á·² ¾²ÊË» Çʲ Á»² ¶¾·µ´¶ Ìý »µ Á·Æ ÁÄÀ²Ê »µ Á»² Áò¾ËĴ² ÁÄ··Ä´ ÁÄÂĸ ò·· Áµ»² »µ Á»ÂÉ" ¾ÄÆÀ ľĻÈÄÆà ² ´Â²´ Á»² º¸²¾Ä´ º²¶ »¸ ÁÄ·· ,¶º»À˶
.Áʲ» ÊÄ´»¾µÂÄÈ Á·Æ Å»·¾ Á»² ¾²ÊË» ¶Ê·Ì¶ ÁÊÉ ÌÀʶ¾ "·Ëʵ" Á³²¶ ¼»·² »·· ,Ì·½¾¶ »µ º»À º³Ä¾Ä´ ËÀÀ Á³²¶ "̻Ļ³Ë Á»ÂÉ" Á·»Ä³ ¶º»ÀË Á·Æ Ì·½¾¶ »µ ÁÄÂÊľ·È½Ê·µ² º¾»ÈÄ´ "̻Ļ³Ë
¿»Â³Ê¶ Á·Æ ¿»Ê·³»µ Ä´»Ã²Æ ºÊĶĴ ÁÄÀ º²¶ ÄÊĵ² ÁË»··È ÁÄÀ·ÂÄ´ Á·² Á¹³À¶ Ê·½ ¾Ä º¾ÄºËÄ´ ¾»»º Áû·Ê´ Á»² ¼»¸ »»¸ Á·Æ Áµ»² Áò¾ËĴ² º²¶Ä´ ¼»¸ Á³²¶ ÃÄ Ã²·· Á»² ,³Ê ÅÉ»¶³·
̲ »Ì»·È·" ¿Äµ Êij»² ºµÄÊÄ´À·Ê² º²¶ ÁÄÀ ,²"º»¾Ë ¿»Â·²´¶ ¿ÄÂ·Æ ³ÈÀ ¿Äµ Á³»·¶Êĵ ÊÄÀ ¼²Â º²¶ ò·· ÃÄÆÄ ,³Ì½³ ̷»¹³ .º¾Ä·· ÊÄȲ´ Êĵ Êij»²
¶¾ÄÀ¾Á½²¸ÄÂÄƲ´²ºÁ´»ºÂ»»¶Á'¸»³ Ë·¹³ ºÄ¸ ÁÄÀ ò·· "»Ì½Ê³ ¶º»ÀË Ì·½¾¶ »µ ÁÊÄɲ·È½Ê·µ² ɲÀËÄ´ ¿·È Á³Ä´Ä´·È Á·² µ·À»¾ Áº»¶Æ² òµ ¸² ,¿»ÊƷ÷ ¿»ÊÆà »ÆÀ ºÂ²É²³ º»»Ê³ ¸»² ÃÄ
ÊĺĺËƲ¶ µ·µ »³Ê Á·²´¶ º²¶ ÄÊĵ² ÁË»··È .ijº¶ ¼ÊµÀ .¶ÃƷɳ ¹Â·À½ ÁÄÂÄÉ ÃÄ Á·² º´ÂÄʳ ,¶º»À˶ ÌÂË ² Á»² Ä´·Â ÁÄÂĸ ò·· Ì·½¾¶ »µ ¼»¾ÊÄ
² ¸»² ¶º»ÀË Á·Æ Á»ÂÄ ¿ÈÄ Ã²µ ¸² ,º´»»ÈĴ² ·Ëʵ ²»Ë ²"º»¾Ë ¼»¾ºÂ»Ê´ Á½²Â ÁÄÀ ¸»² ,·Ê·ÈÉ» ¶Âʳ ¶ÄÀµ³ ¿»ÄÊ·¸¶ Ì»¹³³ .Á»Ë»³ Á»ÌÉÄ· Á»ÄÊÀ ¾½À ˺ÂÄÀ ¿Äµ Ʋ º»¶ Á·² ¶¾·²´ »µ ÊĺÂÄÂ
ľ² Ʋʲ º´»»¾ ÁÄÀ ,Ê·µ Êĸ·² Ê²Æ ¶Â·À² Á»² É·¸»¹ Ä´»µ¾²··Ä´ ÁÄ·· ºÂÄÀ²À Á½»¾»»ÊÆ ¿·È ÁÄÀ·ÉĴ² Á»Êĵ ÁÄ··Ä¾»Æ Á·² ÁÄÂÊľ ¼»·² ºÊÄ·· Á»Ë·µ»É ̽ÃÀ Á»² ÉÊÆ ÊĺËÊÄ Êĵ Á·Æ Å·Ã Á»²
Ì"»Ë¶Ê²Æµ¾ÄƿĵÊij»²º³Ä´ÁÄÀÁ·²´»»ÈÄ´ÊÄƲ¾É Á»ÂÉ" Á·Æ ¿²Ê Á»² ¿·»Ã ÄÂij»·¶Ä´ »µ Áʲ··Ä´ ºÄ··²ÊÆÄ´ ¸»² ÃÄ Ê·À˾ ˺ÂÄÀ ¿Äµ º´ÂÄʳ ¶º»ÀË Ì·½¾¶ ÁÄÂÊľ òµ ¸² ,ʲ·³À
»µ ÁÄÂÊľ òµ ¸»·¾³ »·· Êĺ»»Ê³ Á·² ÊÄÆ»º ¾»Æ ¸»² ÃÄ ,û»¾² ÁÄÀ·ÉÄ´Ê²Æ ÃÄ ¸»² ÊÄ´»»ºË Á´»ºÊ²Â´»»² Á² Å»·² Á·² ,"̻Ļ³Ë µ»² ² ·¾»Æ² Á·² ,¶»É·µÉµ· ¶»ºÊÆ ¾½³ Ì·½¾¶ »µ ¿»»É¾· Ì·Ëľ·
.Ì·½¾¶ »Éó»»ÂÉ¿»»¹»³Ê¾·µ´¶Á·²´¶Ê·µ¶Á·²´¿Ä·Æ˵·É¶··²ÂÌ»³³ òµ¼Ê·µ¸»² ,¾²ÊË» Çʲ Á»² Êĵ¾ÄÆ Á»»É ºË»Â ¶ËÄÀ¾ º²¶
ldhp yhqh`x nhov lqb gwhpqwb_ ,dxwb _hxo _ ghkx wqgqgxs_c bdb h`w nd_ac °"ÃÈÉ ¸ÁÀ½-É´·½ .
! ·¸¸Å Áȸ²¸¯
hvp`hhov x hwac lhhfk nxgod_dd lhh` wqgqgxs_c `wc hvp`hhov x hwac ghm pqdmx cwdy _ nh_ wqgqgxs_c `wc hvp`hhov x hwac gphwa_` wqgqgxs_c `wc
!°±°½° '¯°Äî :¯³´¹Ä¯Ã¬®¯±°
pvxr six qimu qmme h|i~h ~kr} vtvemih|vg
i}|g six svrd| mg sid ~mvme} smt{
¿·È º¾ÄºËÄ´ ¼»¸ Á³²¶ Áµ»² ºÊĵ·¶ ÁȽĸ : ¿¾ÀÄ »ÊƳ ¶½Ê³ - »Ì½Ê³ ̲ »Ì·»È·
"̻Ļ³Ë Á»ÂÉ" ·Ëʵ »µ Á·Æ ÁÄÀ²Ê »µ Á»² ¿»µ·À»¾ »µ Å»·² ̷»¹³ ÁÄÀ·ÂÄ´ Á·² ÊĶʲÆ
»µ Á·Æ ʲ» ĺËÊÄ »µ Á»² ¼²Â ¼»¸ ºÂ»ÆÄ´ ¾²ÊË» ¾¾½ ò·· ,¾"ȸ ¿»»ÉÀ º¾²·· ÊÄ »··»·¸² ÁºËÊij»·² Á'Ê²Æ ¶È·ÊÀ ,Ì·½¾¶ »µ ÁÄÂÊľ ¿Äµ ·Ëʵ º²¶ ¶º»À˶ ÌÂ˳ ´»µÂÄ»»ºË - .¾²Â²»È²ÂÊĺ»²
»Ê»»Ë »µ Á·Æ ÁÄ··Ä´ ¸»² ò·· ,É»µÈ· Á·²´ Áû·Ê´ ¿Äµ º² Á·Æ ¶Ê»ºÆ .É»ºÉ²ÊÆÁ»²¶·ÈÀ»µÁÄ··Ä´ ÌÂË ¾´Ê¾ ··»º²»È»Â»² ÁË»ÊÆ ² ÁÄÀ·ÂĴ² ³"ÆËÌ ÌÂË ³»·¶Â²
Á·Æ Êĵ·Ê »µ »»³ ÁIJºËÄ´ ¸»² Á·² ¾²ÊË» Çʲ Á»² ¶¾·µ´¶ Ìý »µ Á·Æ ÁÄÀ²Ê »µ Á»² Áò¾ËĴ² ÁÄ··Ä´ ÁÄÂĸ ò·· Áµ»² »µ Á»ÂÉ" ¾ÄÆÀ ľĻÈÄÆà ² ´Â²´ Á»² º¸²¾Ä´ º²¶ »¸ ÁÄ·· ,¶º»À˶
.Áʲ» ÊÄ´»¾µÂÄÈ Á·Æ Å»·¾ Á»² ¾²ÊË» ¶Ê·Ì¶ ÁÊÉ ÌÀʶ¾ "·Ëʵ" Á³²¶ ¼»·² »·· ,Ì·½¾¶ »µ º»À º³Ä¾Ä´ ËÀÀ Á³²¶ "̻Ļ³Ë Á»ÂÉ" Á·»Ä³ ¶º»ÀË Á·Æ Ì·½¾¶ »µ ÁÄÂÊľ·È½Ê·µ² º¾»ÈÄ´ "̻Ļ³Ë
¿»Â³Ê¶ Á·Æ ¿»Ê·³»µ Ä´»Ã²Æ ºÊĶĴ ÁÄÀ º²¶ ÄÊĵ² ÁË»··È ÁÄÀ·ÂÄ´ Á·² Á¹³À¶ Ê·½ ¾Ä º¾ÄºËÄ´ ¾»»º Áû·Ê´ Á»² ¼»¸ »»¸ Á·Æ Áµ»² Áò¾ËĴ² º²¶Ä´ ¼»¸ Á³²¶ ÃÄ Ã²·· Á»² ,³Ê ÅÉ»¶³·
̲ »Ì»·È·" ¿Äµ Êij»² ºµÄÊÄ´À·Ê² º²¶ ÁÄÀ ,²"º»¾Ë ¿»Â·²´¶ ¿ÄÂ·Æ ³ÈÀ ¿Äµ Á³»·¶Êĵ ÊÄÀ ¼²Â º²¶ ò·· ÃÄÆÄ ,³Ì½³ ̷»¹³ .º¾Ä·· ÊÄȲ´ Êĵ Êij»²
¶¾ÄÀ¾Á½²¸ÄÂÄƲ´²ºÁ´»ºÂ»»¶Á'¸»³ Ë·¹³ ºÄ¸ ÁÄÀ ò·· "»Ì½Ê³ ¶º»ÀË Ì·½¾¶ »µ ÁÊÄɲ·È½Ê·µ² ɲÀËÄ´ ¿·È Á³Ä´Ä´·È Á·² µ·À»¾ Áº»¶Æ² òµ ¸² ,¿»ÊƷ÷ ¿»ÊÆà »ÆÀ ºÂ²É²³ º»»Ê³ ¸»² ÃÄ
ÊĺĺËƲ¶ µ·µ »³Ê Á·²´¶ º²¶ ÄÊĵ² ÁË»··È .ijº¶ ¼ÊµÀ .¶ÃƷɳ ¹Â·À½ ÁÄÂÄÉ ÃÄ Á·² º´ÂÄʳ ,¶º»À˶ ÌÂË ² Á»² Ä´·Â ÁÄÂĸ ò·· Ì·½¾¶ »µ ¼»¾ÊÄ
² ¸»² ¶º»ÀË Á·Æ Á»ÂÄ ¿ÈÄ Ã²µ ¸² ,º´»»ÈĴ² ·Ëʵ ²»Ë ²"º»¾Ë ¼»¾ºÂ»Ê´ Á½²Â ÁÄÀ ¸»² ,·Ê·ÈÉ» ¶Âʳ ¶ÄÀµ³ ¿»ÄÊ·¸¶ Ì»¹³³ .Á»Ë»³ Á»ÌÉÄ· Á»ÄÊÀ ¾½À ˺ÂÄÀ ¿Äµ Ʋ º»¶ Á·² ¶¾·²´ »µ ÊĺÂÄÂ
ľ² Ʋʲ º´»»¾ ÁÄÀ ,Ê·µ Êĸ·² Ê²Æ ¶Â·À² Á»² É·¸»¹ Ä´»µ¾²··Ä´ ÁÄ·· ºÂÄÀ²À Á½»¾»»ÊÆ ¿·È ÁÄÀ·ÉĴ² Á»Êĵ ÁÄ··Ä¾»Æ Á·² ÁÄÂÊľ ¼»·² ºÊÄ·· Á»Ë·µ»É ̽ÃÀ Á»² ÉÊÆ ÊĺËÊÄ Êĵ Á·Æ Å·Ã Á»²
Ì"»Ë¶Ê²Æµ¾ÄƿĵÊij»²º³Ä´ÁÄÀÁ·²´»»ÈÄ´ÊÄƲ¾É Á»ÂÉ" Á·Æ ¿²Ê Á»² ¿·»Ã ÄÂij»·¶Ä´ »µ Áʲ··Ä´ ºÄ··²ÊÆÄ´ ¸»² ÃÄ Ê·À˾ ˺ÂÄÀ ¿Äµ º´ÂÄʳ ¶º»ÀË Ì·½¾¶ ÁÄÂÊľ òµ ¸² ,ʲ·³À
»µ ÁÄÂÊľ òµ ¸»·¾³ »·· Êĺ»»Ê³ Á·² ÊÄÆ»º ¾»Æ ¸»² ÃÄ ,û»¾² ÁÄÀ·ÉÄ´Ê²Æ ÃÄ ¸»² ÊÄ´»»ºË Á´»ºÊ²Â´»»² Á² Å»·² Á·² ,"̻Ļ³Ë µ»² ² ·¾»Æ² Á·² ,¶»É·µÉµ· ¶»ºÊÆ ¾½³ Ì·½¾¶ »µ ¿»»É¾· Ì·Ëľ·
.Ì·½¾¶ »Éó»»ÂÉ¿»»¹»³Ê¾·µ´¶Á·²´¶Ê·µ¶Á·²´¿Ä·Æ˵·É¶··²ÂÌ»³³ òµ¼Ê·µ¸»² ,¾²ÊË» Çʲ Á»² Êĵ¾ÄÆ Á»»É ºË»Â ¶ËÄÀ¾ º²¶
ldhp yhqh`x nhov lqb gwhpqwb_ ,dxwb _hxo _ ghkx wqgqgxs_c bdb h`w nd_ac °"ÃÈÉ ¸ÁÀ½-É´·½ .
! ·¸¸Å Áȸ²¸¯
hvp`hhov x hwac lhhfk nxgod_dd lhh` wqgqgxs_c `wc hvp`hhov x hwac ghm pqdmx cwdy _ nh_ wqgqgxs_c `wc hvp`hhov x hwac gphwa_` wqgqgxs_c `wc
